paint-brush
Killa musuq wata puriyqa huk extraño experimentom qawanapaq maykamam runakuna munakuywan aguantanqakuby@thefrogsociety
Musuq historia

Killa musuq wata puriyqa huk extraño experimentom qawanapaq maykamam runakuna munakuywan aguantanqaku

by the frog society22m2025/01/29
Read on Terminal Reader

Nishu unay; Ñawinchanapaq

Chay qillqasqaqa sapa wata Killa Musuq Watapi puriymantam qawarin, chaypim waranqa waranqa waranqa runakuna Asiantinpi wasinkuman rinku, sapa kutim hatun sasachakuykunawan logística nisqapi tarikunku. Obligaciones culturales nisqawan, aylluwan hukllanakuy munaywan ima purichisqa, kay hatun kuyuyqa, tradicionpa wiñaypaq atiyninta, runapa tinkuchiy necesitaynintapas qawarichin, chaqwa chawpipipas.
featured image - Killa musuq wata puriyqa huk extraño experimentom qawanapaq maykamam runakuna munakuywan aguantanqaku
the frog society HackerNoon profile picture
0-item

Hola chicos! Imaynallam?


Kunan Tetkama pisi punchawkunallaña. Llaqtayman kutipurqani. ¿Kunanqa 7 watañachá chayta ruwashani? Hinaspapas manan hayk’aqpas saqenchu asnoypi nanaywan (aunque siempre gustan mana escuelaman rispay).


Sichus hayk’aqllapas wasiykiman rirqanki Tetpaq, yachanki imayna huk absoluto millay mosqoy kasqanmanta malabarismo ruway chay profesional estudio llasa dumbell sutichasqa maletaykiwan profesional cavingwan huch’uy huch’uy tiyanaykipi huk millón runakunawan muyurisqa kaqllata ruwaspa .


Chaymi yuyayniyta kusichinaypaq, sichus kay hina mana allin ñoqaq tukun chayqa, imayna aswan mana allin kanman huk suyukunapaqpas chay hinata experimentaq, ichaqa aswan askha runayoq, astawanqa china. Hinaspa, ¿imataq yuyayninchikpi pasachkan, sapa kuti, mana pantaspa, kayta ruwasqanchikmanta?


Chaymi kay qillqasqaqa ñuqapa uchuy investigacionllay kachkan imakunam chay fenómenowan kachkan chaymanta.


Runakunaqa, reparasqaykiman hinaqa, sapa kutillanmi purishanku. Llamkanapaq, yachaywasipaq utaq —sichus ñuqa hina kanki— sofáman huk ambicioso kimsa hora TikTok rollopaq, kuyuyqa básicamente ñawpaq naturalezanchikmi.


Ichaqa wakin kutipiqa, kay “kuyuchiq” kaqtaqa karumanmi apanchik, chaymi runa kayqa huñusqalla huk huñuta ruwananpaq tantearusqanman hina sientekun, chaymantaqa manam pipas qipaman kutiyta atinmanchu.


Killa Musuq Wataman yaykuy.


Kaypi yuyaykuy: 1.400 millones runakuna llapanku qhawarinakuspa rirqanku: “¿Yachankichu imata? Wasiyman kutisaq”, nispa. Hinaspapas manan wasillanpichu, aswanpas llapa runan decidirqanku kaq horallapi ruwanankupaq . Chaymi qonqayllamanta sapa avion, tren, carro, motopas aswantaqa huk chaqwa relevo carreraman huñusqa kanku. Hinaspa? Wiñaypaq pachap historianpi sapa wata aswan hatun migracion .


China suyuqa huk sutiyuqmi: chunyun (春运). Chayqa 40 p’unchaw puriy locura maypichus runakuna sardina hina trenkunaman k’askakunku utaq tiyakunku chay embotellamientopi ancha hatun chiqamanta kikinkupaq código postalniyuq kayta atinkuman. Ichaqa kaypi hap’iyqa —manan Chinallachu. Vietnampa Tết Nguyên Đán nisqatam chaskirqa, Corea del Surpas Seollalwanmi chaypi kachkan, Malasiapas manam faltanchu.


Manam puriyllachu. Aswanqa orquesta culturalmanmi rikchakun —uyarispallaqa, huk cacofonía nisqallanmi, chaypim runakuna autobuskunapa sayanankunapi qaparinakunku, equipajenku mana chinkachinankupaq kallpanchakuspanku.


Chaywanpas, tapukunayki tiyan: ¿imaynatataq kayqa Copa Mundial wasiman kutipuyman tikrakurqa? ¿Imaraykutaq kuskan pacha kawsayninkupi samarinku llumpay hunt’a trenkunaman siq’ikunankupaq otaq aswan “k’askasqa” traficopi tiyanankupaq “kuyushaspa” nisqamantaqa?


Tukuy imapas yuyayniytam wayrachin, manam 13 hora traficopi wichqasqa runapaschu kani. Ichaqa cheqaqta entiendenapaqqa aswan ukhutan t’oqonanchis.


Imaraykuchus kayqa manan logística nisqallamantachu, aswanpas runakunamantan. Kay ñawpaq, ukhu saphichasqa necesidadmanta riman, chiqamanta importante kaq runakunaman kutinapaq.


CONTENIDO nisqa

  1. yupaykunata
  2. ¿imaynatataq huk waranqa waranqa waranqa runakunata kuyuchinki?
  3. sapa wata nanay olimpico nisqapi
  4. chay núcleo emocional nisqa
  5. chay tikrakuq mareakuna

1. yupaykuna

amistadniyuq pikunachus mana chiqaptachu as estadísticas (ñuqa) .

3 billion journeys: World's biggest human migration begins in China | CNN


Chinapa Chunyun utaq Tết Vietnampi hina sucesokunapi achka runakunapa migracionninpi yuyaymanaspayqa, chiqaptam tapukuni sichus musqukuchkani icha sinchi yarqayllachu. Niyta munani, manan rimashanchischu tiendaman popping nisqamanta lecheta maskhaymanta otaq casualmente llaqta chimpapi carropi puriymanta. Oh mana, rimachkanchikmi runapa migracionninmanta, chaymi uyarikun pipas huk iskay kimsa llumpay pintakuna qipata yuyaymanasqa hina.


KIMSA MILLONES PURIYKUNA.


¿Hayk’aqllapas kallpachakurqankichu fiestakunapi avionta reservanaykipaq? Chayqa kay pachapi aswan alma ñut’uq lotería nisqaman haykuy hinan, chaypin hatun premioqa huk avionpi tiyana, mana tardasqachu, nishuta reservasqa, nitaq maypipas mana yachasqaykipipas huk ñanninta cambiasqa.


Vietnampi, Tết pachakunapi, Tan Son Nhat (HCMC) hina aeropuertokuna 900 phawaykunata sapa p'unchaw ruwanku. Chayqa manan oficinapi llank’anayoq p’unchayllachu, chayqa huk llaqtantinta maletinman k’umuykuspa mana phatarinanta suyakuy hinan. Ichaqa imaynatapas llapanmi uraykamun mana aeropuerto kikillanmanta ruphachkaptin.


Pictographic world map comparing the largest periodic human migration events


Kunanqa, piensariy chay chaqwata 40 punchawllapi 3.000 millon viajekunaman escalachiyta. Manataqmi huk cena fiestatapas planeayta atiymanchu mana huk charco de estrés nisqaman tikrakuspay, chaymi pipas kayta aysasqanqa honradamente magia. Chayqa rikchakunmi huk qutu runakuna unicicletapi purichkaspa motosierrawan malabarismo ruwasqankuta qaway hina, llapankum huk kutillapi chayta ruwachkanku.


Avionkuna 95%-100% atiywan purinku, chaymanta sichus huk chay qhipa pacha boleto rantiqkunamanta kanki, suerte. Iskay akllanakunayuq kanki: icha kawsayniykipi qullqi waqaychasqaykita quchkanki huk boletopaq utaq wasipi qhipakunki, fideos instantáneos mikhuspa chaymanta tapukunki imachus kawsaypi mana allinchu karqa.


Chunyun pachapiqa Chinaqa 1.000 masnin trenkunatam yapan, ferrocarril llikanman. Imataq, arí, achkaman rikchakun. Ichaqa chaylla, qan kikiykiq trenniykikunata tarispa chinkanaykipaq, manan yaqa llapan chay runakunata apanaykipaq hinachu.


Imahinam kay trenpa huknin estacionninpi puriyta munachkanki, Lunar Musuq Watapi. Kanmi runakuna bolsakunata aysaspa, kinsa simipi parlantekunaq hawanpi qapariq, generalmentetaq 1987 watamantapacha rikch’asqa hina qhawarikunku.


Ichaqa imaynatapas, llamkanmi. Runakunaqa maymanchus risqankuman chayanku, yaqa llapanpiqa tiempollanpin chayanku, yaqa llapanpiqa manan cuerponkuta t’aqasqachu. Runa kayqa hombronta kuyurichispalla nin: “Arí, kayqa loco, ichaqa imaynaña kaqtinpas purisun”, nispa.


Chaosmi, seguro, ichaqa huk laya hipnotizantepas.


Kay yanapakuyta tarirqani Baidu Maps ruwasqa chiqap pacha puriy puriykunata Chunyun pachapi qatipanapaq, hinaspapas sumaqmi hinaspapas manchakuypaqmi. Hatun llaqtakuna Beijing, Shanghai, Guangzhou hina kay k’anchariq, pulsing blobs kuyuyman tikrakunku, huk hatun hormiga colonia hina maypipas ancha importante kananpaq.



Huch’uyachiyta ruwanki chayqa, huk hatun, hiper-organizado enjambre de personas nisqa qhaway hinan, sapankanku huk misionniyoq: wasiman chayay. Mana tiempon kanchu llaqta qhawanapaq, derecholla wasiman chayanapaq.


Hinaspa kaypi kachkan sapa kuti yuyayniyta wayrachiq imapas. Tukuy locurakunaña kaqtinpas —faltasqa phawaykuna, nishuta hunt’asqa maletakuna, mana tukukuq lineakuna— imaynatapas, llapanmi llank’an. Runakunaqa wasinkuman chayanku. Mana sapa kutichu sumaqlla, mana llapa runachu, ichaqa yuyaymanachinaykipaq hina,


- ¿Imaynatataq chayta hurqurqaku?


2. imaynatataq huk waranqa waranqa waranqa runakunata kuyuchinki?

waranqa waranqa waranqa arrozta kuyuchiyqa suficiente sasachakuyniyuqmi, yuyaykuy sichus chay granukunapas sapakama 60kg muyuriqpi llasanku, chaymantapas 10kg equipaje mínimo


travelers wait in crowded Beijing train station


Serio, kay punchawkunapi transporteqa hunt’asqa contacto pukllaymi. Codos phalaq, runakuna urmaykusqa, wakin kutipi acrobático salto bolsas patapi, filapi tiyanankuta reclamanaykipaqlla. Hinaspa tukuy kaykunapa chawpinpi? Chaypin kashani —wakcha maleta, sarusqa, aysasqa, hinaspa —mana asikuspa— chunka minuto allin takyasqa saqesqa. Ichaqa mayna mana allinña kanman chaypas, runaytaqa hukmantan tarini.


Hinaspa ama nitaqmi qallarichiwaychu chay desastre de boletos en línea nisqapi. Sichus yuyanki trenpa estacionninkuna chaqwa kasqankuta chayqa, yuyaykuylla millonnintin runakuna telefononkuta qhawapayasqankuta, sinchita 12306.cn hina aplicacionkunata ñit’isqankuta, llapankutaqmi chay valorniyoq tiyanakunata hap’iyta munashanku. Huk digital Yarqay Pukllay hina, ichaqa aswan mana allin Wi-Fi kaqwan.



Chayqa huk suyuntinpi The Hunger Games nisqa versión nisqa qhaway hina, ichaqa arco hap’iq wayna sipaskuna rantipi, mancharisqa tayta mamakuna kanku, paykunaqa sayaq cuarto boletollata munanku, wawanku yawar wañuchiymanta qhipaman qaparichkaptin.

a. avionkuna, trenkuna, waqaykuna ima


5 Hours of planes taking off : r/BeAmazed


Ichaqa manan trenkunallachu. Aeropuertokuna chay chaqwaman hukllawakunku, 15–20% aswan phawaykunata cranking up chay locura atipanapaq. Hinaspa adivinay maymanmi chay llapa vuelokuna rishan? Huch’uylla, mana maypipas llaqtakuna, runakunaq watantinpi mana kashaq hina ruwakusqanku llaqtakuna, kunankama, llapa runa qonqayllamanta chayman kutispa wasipi ruwasqa bollokunata mikhunankupaq, munakuy kawsayninkumanta, sapa killa ganasqankumantawan tapukuykunata karunchakuspa.


¿Alto velocidad trenkunamanta rimaspaqa? China suyuqa 40.000 kilómetros nisqa hatunmi, 300 km/h nisqapi cremallera nisqawan purispa. Chayqa utqaylla rinriykikuna kikinkumanta ruwasqankuta hina sientekunankupaq, ichaqa rikukun mana utqayllachu runakunapaq, pikunachus yuyanku iskay minuto tardakuy apocalipsis kananpaq.


Ferrocarril de alta velocidad nisqa 70% puriy pachakunata kuchusqa, ichaqa ¿runakuna "gracias" ninkuchu? Nah. Paykunaqa ancha ocupasqam kanku waqaspanku, chaymi tiyanakunapa wasanpas mana allintachu reclinakunku ancha importante siestankupaq.

b. tecnología yanapayta munaptinchik


Kaypi kachkan chay: tecnología chiqamanta tukuy atiyninta kallpachakuchkan kay hatun chaqwata aswan huch’uy chaqwaman tikrananpaq. Esquinakuna chaymanta crannies allinchaypaqlla kaqtinpas, WeChat hinallataq Alipay hina movil appkuna hap'iy, huk rikch'anapaq.


Paykunaqa runakunaman boletokuna rantiyta saqinku, QR códigokunata escanear, chaymanta huk ladumanta ch'aqwayta ruwanku servicio de cliente bots kaqwan, mayqinkunachus mana sasachakuyniykimanta llakikunku —tukuy kikin sofásninkumanta. Chayqa huk sapalla viaje yanapaqniyuq kayhinam, ichaqa yanapaq mana rikukuq, mana sientekuyniyuq, chaymanta tukuy imapaq mana imapaqpas valeq chiqap sasachakuyniyki allichaypi.


Crowd Management - Intercore Technologies


Mega-estaciones kunan AI-pi ruwasqa achka runakuna kamachiy sistemakunata llamk'achinku, mayqinchus aswanta computadorakunalla runakunaman maypi sayanankupaq willaq chaymanta mana qunqayllamanta huk runap atascota ruwanankupaq. Chiqap ñawpaqman puriq pukllay hinam musiku sillakuna, ichaqa pisi takiywan hinaspa aswan estrés nisqawan. Chiqaptaqa, aswan qaylla kaqmi layqakuyman, Harry Potter Voldemort-ta atipasqanmanta pacha , kuyakuymanta chiqaptapuni yuyaymanaspa.


Hinaspa chay equipaje escánerkuna? Kunanqa automatizasqa kanku, chayqa ancha allinmi imaraykuchus manan imapas ninchu “Eficienciata munakuni” imaynan huk robot juzgananpaq maletayki hunt’a p’achawanchu icha contrabando killa tortakunawanchu. Paykunaqa hatun ñankunapipas drone nisqakunatan phawanku, chaywanmi qhawanku carrokunaq puriyninta. ¡Drones nisqa! Ñawpaqpi yuyaykusqaykuqa nerds nisqakunallapaqmi, extremo deportes nisqakunata filmaq runakunapas kunanqa hanaq pacha policía de tránsito nisqakunan kanku.

c. pachamamapi imapas kasqanmanta


Environmental Impact of Transport on the environment | Sky World Community  - News


Chaymi, mana imapas mana chaninniyuqchu, chaynallataqmi hatun sistema de infraestructuras de transporte nisqa ruwaypas. Mana qullqillamantachu, chaymi ruwasqa kachkan, aswanqa pachamamamantapas, chaymi ancha chiqap.


Killa musuq wata puriy chaqwaqa manam runakuna wasiman chayayta munasqankumantallachu. Oh mana, chaymantapas pachamamapaq chaqwa ruwaymanta, infraestructurata llañuyachiymanta, caucho hina, llallinakuypa patanpi.


Ñawpaqtaqa, 3.000 millón runakuna huk kutillapi viajanankupaq decidiqtinkun askha trenkunata, avionkunata, autokunata ima necesitanki. Hinaspapas chaykunaqa kallpatan necesitan. Muchas de ella. Chayqa tonelada de carbono nisqa lluqsiy niyta munan. Trenkunaqa aswan allinmi avionkunamantaqa, ichaqa hinallam niwaq: “Bueno, almuerzopiqa ensaladatam mikurqani, chaymi cenaypi pizzata mikuyqa”, nispa. Energía nisqa mañakuyqa wasi patatan purin, chaymi planetaqa aguantanan.


Chaymantataq wayra qhellichasqa kayninpas . ¿Aswan carrokuna ñanpi? Chiqaqchay. ¿Hanaq pachapi aswan avionkuna? Chiqaqchay. ¿Aswan trenkunachu kuyurichkanku? Iskay kutita qhaway. Básicamente, sichus maypipas acción qayllapi kanki chayqa, suficiente q’osñitan samashanki, chaytan huk fabrica industrial samachin. Allin kaqllaqa, chay qhillichasqa kayqa manam qamllapaqchu; llapa runan chaymanta malliyta tarinku. Llapanchismi kuska ñak’arinchis.



Kunanpacha, Ho Chi Minh llaqtawan Hanoiwan atipanakuchkanku huk llakikuypaq maratón nisqapi pikunachus aswan mana allin wayra calidadniyuq kayta atinku chayta qhawanankupaq, chaymanta, alerta spoiler, iskayninku atipachkanku. Chay smog nisqa ancha millaymi rikchakun pipas chiqap kawsayman filtro sepia nisqawan churasqa hina.


Yachaysapa runakunam huchachanku carrokunapa lluqsisqanmanta, wasi ruwaypi polvo kasqanmanta hinaspa ñawpaq motokunapa wakin kutipi nina rawrasqanmanta, ichaqa chiqapta rimaspaqa, kikin wayrapas jubilakunanpaq tantearusqanman hinam sientekun. Runakunaqa purichkanku mascarakunawan ancha rakhu kaptinku, killa misionpaq preparakuchkaq hina rikchakunku, chiqaptaqa aswan allin yuyaymi kanman Pachamamapa wayra pachanpa kunan kasqanman hina.


Hinaspa, llapan imapas huk millay pesadilla logística kasqanrayku, aswan temporal kaqkunata yapanku —tren extrakunata, autobuskunata, terminalkunata— chay chaqwata atipanankupaq hinaspa atipanankupaq. Imaynan paykuna repararqanku: "Ay, kaypi huk hatun asuntota hap'iyku", chaymantataq huk iskay kinsa imakunatapas chaqrusqaman tanqarqanku hina, mana llapanchu urmananpaq huk hatun pila viajerokunaman.


Chaymi, arí, huk circo absoluto, ichaqa imaynatapas, llapanmi llamkan. Imayna. Mana allintachu, ichaqa suficiente tapukunaykipaq imaynatas sapa wata mana llapantachu tukuy imata thuñichiyta atiyku. Chunyun —chayqa chaqwa, locura, chaymanta chay clase imapas kawsay akllasqaykita musuqmanta yuyaymanachisunki 13 hora trafico nisqapi wichqasqa kachkaspa.


Ichaqa kaypim kachkan: mayna sumaqllaña chay tecnología kaptinpas, chunyunqa tukunraqmi huk glorioso, asikunapaq hina desastre hina. Boletokuna llumpay reservasqa kanku, tardaykuna kan, wakin kutitaq huk freak accidente tukuy sistemata huk episodioman tikran “¿Imataq mana allinchu kanman?”


Chunyunta kuskanchayta munaspaqa, 100 hatun taki raymikunata huk kutillapi ruwayta munaspaqa, ichaqa k’anchaypa rantinpi sapa hamuqmi kimsa maletakunata aysachkan, escenariokunaqa chimpapuraymanmi purichkan, organizadorkunapas manam maypipas tarikunkuchu.


Puro mayhemmi. Sayk’uchikuqmi. Hinaspa imaynatapas, runakunaqa sapa wata chaypaqmi filapi churakunku, polillakuna hina ancha mana allin nina rawrayman.


3. sapa wata nanay olimpikukuna

World's largest annual human migration now underway in China | CNN


Sichus chunyun runaq hukllachakuy munayninpa qhepa prueban kanman chayqa, ñak’ariypipas huk masterclass nisqataqmi. Manam Punto Amanta Punto Bkama puriyllachu; aswanmi Punto A wañuchiyta munasunkiman hinallataq Punto B karumanta asikuchkanmanpas hina. Sapa puriypiqa kawsay kikinmi broma ruwasunkiman hina sientekunki, ichaqa manan asikunapaq hinachu, manataqmi saqeyta atiwaqchu.


Hinaspapas chaywanpas sapa watanmi millonninpi runakuna chayta ruwanku. Imanasqa? Imaraykuchus tukuy chaykuna tukukuyninpi —otaq trenpa purinan ñan tukukuyllapi— imapas paykunata suyashan. Imapas magia hina. Imapas tukuy chaqwa valeq. Wasi. Mayqinchus aswanta maypichus Wi-Fi routerniyki waqaychanki hina ichaqa equipaje emocional yapasqawan.


Ichaqa rimasun gastokunamanta, imaraykuchus wow . ¿Hayk’aqllapas piensarqankichu Navidadpi avionpa pasajenqa ancha chaninniyuq kasqanmanta? Sumaq. Chayqa wawapa ñawpaq kaq boleto ancha chaninniyuq hina chunyunwan tupachisqa. Kay preciokunaqa manan wicharinllachu, aswan hatunmi wicharin, Estación Espacial Internacional nisqaman hukllawakuyta munaspa hina. Sichus boletokunaq precion huk personalidadniyoq kanman chayqa, yaqapaschá monóculo nisqawan churakunkuman, champán nisqatapas ukyankumanmi, qolqemanta hatun pedestalninkumanta pisipaq qhawariwaspanku.


Zhao, Z., Qam, J., Gan, G., & Li, X. (2019). Huk específico vuelopaq boleto chanin tikraypa tendencian: Civil avión tarifamanta willakuy huk achka atributo iskay etapa atención mecanismo kaqwan.



Kay tabla kaypi —chaypiqa chirukunam kachkan. Azul chiruqa “Cheqaq Precio” nisqa, puka chirutaq “Promedio Precio Diario” nisqa. Aburrido hinam uyarikun, ¿aw? Ichaqa suyay, imaraykuchus febrero killapin imapas pasakun. Puka chiruqa qunqayllamantam wichayman phawaykachan, killaman chayayta munachkanmanpas hina.


Imanasqa? Killa musuq wata, sutillam. Lliwmi wasinkuman chayanankupaq anchata munanku, avión compañiakunapas kutichinku: “Atisqaykuman hina cobrasun. Imaynaña kaqtinpas paganqakun”, nispa. Hinaspa paykunaqa absolutamente joder derecho.


Ichaqa kay tabla? Mana tukuy willaytachu willan. Chiqapmi, qawachinmi preciokuna wichayman urayman richkaqta, ichaqa manam qawachinchu chay preciokuna ima ninan kasqanmanta . Imaraykuchus sapa pico qhipanpi kachkan chay gráfico nisqapi juk runa yuyayniyuq, riñonniyta rantikusaq sichus niyta munan boletota jap’iyta atiyman chayqa.


Tiyanakuna manaña kaptinqa runakunaqa manam saqillankuchu; paykunaqa adaptakunku. Paykunaqa sayaqlla boletokunatan rantinku. Arí, chayqa hukmi —sayayllapaq boletokuna, ichaqa trenpi, otaq autobuspi. Sillayta atinki, ichaqa ñak’arispalla.

Game of thrones: commuter sells seat on crowded Tokyo train | Cities | The  Guardian


Hinaspa ñak’arinkichis. Piensariy sudayuq trenpa carronpi wichqasqa kasqaykipi, chay carroqa manam cero espacio personalniyuqchu. Kaypiqa manan kanchu espacio personalqa —piqpa axilasninwanmi cambiasqa. Mana maypipas tiyanapaq kanchu, mana maypipas k’umuykunapaq kanchu, wakin kutitaq, huk q’apay lluqsimun, chaymi tapukunki sichus tren uywakunata apashan icha manachu chayta. Thaklla kanaykipaq kallpachakunki, ichaqa trenqa khatatatashan, chhaphchikunki, tukukunanpaqtaq runa kaypi iñiyniykipas chhaphchikun.


Chaymantaqa kanmi tardaykuna. Ay, chay tardaykuna. Suerteyoq kaspaqa, akllasqayki transporteqa tardellan kanqa. Mana suerteyoq kaspaqa chunka wata machuña hinan sientekunki chayta suyaspa. Piensariy pachak-pachak runakuna chiri plataformapi sayaspa, upallalla tapukuspanku kawsayninkuta akllasqankumanta. Chayqa terapia sesión hinan, salvo manan pipas rimanchu rimanankupaq munayninkuta chinkachisqankurayku.


Yaqa llapan runakunapaqqa, kayqa manam munasqachu. Manam kusikuypaq raymi aventurachu; kawsay ñanmi. Chakra ayllukunapaqqa, sapa kutim watapi huk kutillapi llapallanku huñunakunku. Tayta-mamakuna, wawakuna, hatun tayta-mamakuna —kaymi hukmanta tupasqanku.


Chaymi aguantanku boletokunapa precionta, mana allin kayta, tardasqankuta, tukuy chaykunata kuyasqanku runakunawan kanankupaq. Chayqa mana dedicaciónchu chayqa, manan yachanichu imachus kasqanmanta.


Chayqa Walking Dead hinam, ichaqa umakunapa rantinpim llapallanku trenpa boletonkuna qipanpi. Iskay kimsa waqaq wawakunata yapay, Norman Reedusta qichuy, chaytaq chunyun.


Yachaysapa runakunaqa kay locuramantaraqmi estudiarunku. Yaqachus hina, pico tiempopi viajayqa “buffet de estrés” nisqa. 3 Allin hamusqaykichik restauranteykuman, kay llumpay huntasqa terminalkunamanta, mana tukukuq tardakuykunamanta, hinaspa sayasqa puñuymanta kusikuymanta, tiokunapa hinaspa abuelakunapa chawpinpi huñusqa.



Hinaspapas sichus chay mana allintachu uyarikun chayqa, viaje pico nisqapi sasachakuykunan emocionalmente fritota saqesunki. Chaymi básicamente, qallarinki viajeta estresado, hinaspa tukunanpaq, huk concha hina kanki huk runa.


Chhaynaqa, ¿imaraykun runakuna chayta ruwanku? ¿Imaraykutaq tukuy sunqunkuwan kay ch’aqwayman wikch’ukunku? Kaypim sapa kuti huk esquinaman squished kaspaymi piensani, tapukuni sichus chakiykuna haykapipas llamkanqachu icha manachu nispa. Hinaspa chaymanta rikuni —pillapas wasinman chayasqan ratopi. Chay abrazokuna, chay asikuykuna, chay mikhuykuna. Manapaschá mayqen ñak’ariypas pasarqanchu hina. Chay pisi ratullapaqmi, tukuy imapas valeq.


Yaqapaschá Lunar Musuq Wata puriyqa huk extraño experimento hina, runakuna kuyakuyrayku hayka aguantanqaku chayta qawanapaq. Hinaspa sapa wata, runakunaqa chay pruebapi pasanku. Apenaslla. Ichaqa pasanku. Imaraykuchus tukuy ima tukukuyninpiqa ayllu kan. Hinaspapas chayqa, yaqapaschá tukuy imapaqpas valenman, pusaq horata piqpa axilasninpi sayaypas.


4. chay núcleo emocional nisqa

chay psicología subyacente imaraykun kayta ruwashanchisraq


Sapa trenpa boletonpa hinaspa trafico nisqapa qipanpiqa runapa willakuyninmi kachkan. Investigacionkunan yanapan kay runaq purichisqan fenómeno nisqataqa, astawanqa t’inkinakuywan, deberwan, munakuywan kallpachasqa puriykunamanta rimaspa.


2013 watapi Revista Internacional de Sociología 4 nisqapi estudiasqankupin rikukun China nacionpi 300 millón más llank’aqkuna sasa viajekunata ruwasqankuta, chhaynapi familiankuwan huñunakunankupaq.


Desafíos logísticos nisqakuna, peaje físico nisqa kaptinpas, kay llamkaqkunam kallpanchasqa kachkanku obligación cultural nisqawan, conexión emocional nisqawan ima. Kay investigacionqa resaltanmi imaynatas runaq kallpachakuynin familiapi allinta kawsananpaq kallpachakusqanqa askha kutipi aswan allinqa ima ruway atiymanta, chaymi rikuchin viajeqa manan cuerpollachu aswanpas huk emocional kallpachakuymi, chaykunan saphichasqa obligaciones culturales nisqapi.


Ichaqa, ¿ima obligaciones culturales, específicamente?

a. Confucianismo nisqa chaninchaykuna


Tradicionkuna, ritual culturalkunapas hatun ruwaymi.


Confucianismo nisqa chaninchaykuna. Piedad filial, nispan sutichanku, chayqa huk posh nisqalla "familia ñawpaqta, chayman haykuspapas manapas". Yangwan Linwanmi chaymanta rimarqanku Asian Journal of Social Psychology nisqapi 2015 watapi, chaywanmi pruebarqanku kayqa mana ruwasqallachu kasqanmanta. Chayqa imapas.


Aswantaqa, Confucianismo nisqapiqa tayta mamaykita, ñawpaq taytaykikunatapas respetaymi, yaqapaschá mana yuyaychayllachu, aswanpas obligatorio. Chaymi, mana hatun mamayta kusichiyllachu; obligacion moralta hunt’ashanki. Ichaqa manan ima ñit’iypaschu.


Reflections | Opinion: why some parents don't deserve filial piety, for all  its importance in Chinese culture | South China Morning Post


Filial piedad —xiào , chaytaq estornudo hina uyarikun— aswantaqa aylluykita yupaychaymi, astawanqa tayta mamaykita. Manan "gracias" nispallachu nitaq semanapi huk kutita waqyayllachu; chayqa llapan "ñawpaqta churay" nisqa ruwaymi, chaypas niyta munan unay, llakikuypaq viajekunata ruway paykunaq tiyayninkupi tiyaylla hinaspa uyarinaykipaq imaynatas manaraq primoyki hinachu allinta ruwashanki chayta.


Ichaqa manan chayllachu. Confucianismo, chiqap mawk’a kikin yanapakuy libro hina ichaqa llapan sociedadkunapaq, hinallataqmi puririn armonía social nisqamanta. Chayqa niyta munan maypi sayasqaykita ayllu pecking ordenpi yachayta —wallpa hina, ichaqa pisi kusikuyniyuq— hinaspa llapa qutupaq allin kaqta ruwayta, qampaq wasanpi nanayña kanman chaypas.


Chaymi runakuna fiestakuna ruwanankupaq otaq familiapi cenanankupaq nacionkunata purispankuqa, manam sumaqllañachu kachkanku, huk kamachikuy qillqatam qatipachkanku, chaypim nin: “Ruway, suyasqa kasqanrayku, chaynallataq mamayki wiñaypaq huchachasunki sichus qamta ruwanki chayqa”, nispa ama ruwaychu, nispa.


Kay tukuy "familia deber" nisqa ruwayqa ancha ukhu saphichasqam kachkan Asia Oriental hinaspa Sureste nisqa culturakunapi, chaymi runakunaqa achka qullqita hinaspa horakunata trafico nisqapi gastanqaku Lunar New Year utaq Tết nisqaman hamunankupaqlla. Tukuy imapas kuraqniykikunata, ñawpaq taytaykikunatapas respetaymi, chaypi yuyaymanaspaqa, chiqap elaborado nisqallam: “Kayta ruwachkanchik, mana chayqa hatun mamayqa qatipawasunmanmi”, nispa.

b. mamapa huchan


Arí, manan mayqen hatun peregrinacionpas hunt’asqachu kanman mana ñawpaq tiempopi mana hark’ay atina kallpawanqa, chaymi mamaq huchan.


2018 watapi Journal of Family Psychology nisqapi yachay —imaraykuchus qhawarisqamanjina, chayman rinku mamakunamanta yachanankupaq— tarisqa mamap huchan supercargado kasqanmanta culturakunapi maypichus ayllu obligaciones hatun ruway kanku. 5 Aswantaqa, wakin cheqaskunapin huchachakuyqa manan sientekuyllachu; chayqa kawsaymi.


Ejemplopaq, Tết nisqamanta rimasun. Chaypachan wawakuna qonqaylla yuyarinku mamankuq kasqankuta, hinaspan kay saruq munayta sientenku, askha horakuna viaje ch’aqwayta aguantanankupaq, rikuchikunallankupaq.


Imanasqa? Imaraykuchus chay alternativaqa "Imaraykutaq mana wasiykiman kutimurqankichu?" tukuy kawsayninkupaq. Qunqay mana allin horariokunata otaq hunt’a autobuskunata, manan imapas aswan manchakuypaqchu, p’unchayntin wayk’uq mamaq hukmanyasqa suspiranmantaqa.


Huchachakuy —manan munakuychu, mana respetochu, aswanpas ch’uya, mana kuchusqa huchachakuymi— huknin aswan kallpasapa kallpachaq runakunaq ñak’arinankupaq trenkunaq hunt’a kasqanwan, embotellamiento nisqawan ima, chaymi Dante’s Inferno nisqa p’unchay balneario hina rikch’akun. Chayawaqmi 14 hora purisqayki qhepaman isqon kaq infierno muyumanta chayllaraq lloqsimuq hina rikch’akuspa, mamaykitaq punkuta kichasparaq ninqa: “¿Imaraykutaq chay hina tardeta? ¿Qunqarqankichu temprano rikchariyta?”, nispa.


Ichaqa kayqa manan tradicionllamantachu nitaq identidadmantachu nitaq rikuchikuyllamantachu, chhaynapi abuela mana ñakayta churasunaykipaq. Manan, kayqa runaq qhepa cheqaq kayninmantan rimashan: manan kanchu kallpa universopi —ni gravedadpas nitaq Hatun Hadron Colliderpas— mama huchachakuyta atipananpaq.


Kunanqa, manaraq mamaykita huchachayta qallarishaspaykiqa mana tukukuq ciclo de culpa nisqamanta, karu karu autobuspi puriykunamantapas, ama. Payqa manan kusirikunaykipaqllachu huchachakusunki. Payqa aswan hatun sistemamanta, huk marco culturalmanta, maypichus llapa runa —mamakuna, papakuna, wawakuna, chay huk extraño tiopas— huk ruwayniyuq kanku. Chiqap sasachakuyniyuq tabla pukllay hinam maypichus mana pipas kamachikuykunata ñawinchanchu ichaqa llapallankum yachankuraq kuyuyninkuta.


Tukuyninpiqa manan suyakuyninllachu —ama mamata huchachaychu imaraykuchus ñawpaqtaqa manan merecenchu, iskay kaqtaq, llapa runaq mana rimasqa rimanakuyninmi tradicionta kawsachinanpaq, kinsa kaqtaq, feministakuna kawsashaqta mikhusunkiku.


Hinaspa seguro, sayk’uchikuqmi, ichaqa chaymi aylluta, hinallataq sociedadtapas, mana llapanpi urmanankupaq hark’an. Chaymi hamuq kutipi mamaykiq hukmanyasqa uyanta yuyaykuspa traficopi qhepakuspaykiqa yuyariy: manan ch’aqwayllatachu aguantashanki; orden cultural nisqatam waqaychanki. Clase de.


5. huk tikraq yaku

imaynatas tukuy imapas tikrakuchkan, ichaqa pisi pisimanta


Ichaqa, ¿chaynachu kanan ? Imaynan, ¿cheqaqtachu kay wata runakunaq puriyninqa necesitan sientekuyta huk kawsaq-acción reenactamento hina sardinakuna lata lataman huñukusqankumanta? ¿Imataq kanman llapanta pisiyachispa... allin, llakisqa kaptin?

a. inverso puriy



Chaymi, ñawpaqta, kaypi huk t'ikray mana pipas rikurqanchu hamuqta —Chunyun pachapi, Chinapi machu runakuna kay "reverso viaje" sutiyuqta qallarirqanku. China Daily , nisqanman hinaqa, wawanku wasinkuman kutimunanta suyanankumantaqa, chay yuyaq umalliqkunan bolsankuta huñuspa wawanku llank’asqanku llaqtakunaman rinku.


Imaynan huñusqa decidirqanku: “¿Imaraykutaq wasipi qhepakunanchis bollokunata wayk’uspa, futonniykipi urmaykuspa llaqtaq wayranmanta quejakusunman chaypa rantinpi?”, nispa.


Chayqa brillante, chiqapmi. Paykunaqa karunchakunkum chakra puriy chaqwamanta hinaspam ñawpaq filapi tiyanata tarinku wawankunapa llaqtanpi llakisqa kawsayninkuman. Astawanpis, wasipi ruwasqa t’antakunata apamunku, chaytaq básicamente kay pachapi aswan allin kaq. Inverso viaje: sapa kuti viaje hina, ichaqa huk lado tayta mamakunaq huchanwan hinallataq maleta hunt’a tofu fermentadowan.

b. infraestructura nisqa


Hinallataq, infraestructura, imaraykuchus qhawarisqaman hina, tukuy imapas infraestructura kay p’unchaykunapi. China, Vietnam, Corea del Sur hina llaqtakunapi hatun rit'iyuq ferrocarrilqa kunan pacha ingenieria nisqap qhipa kaq flexion hina qhawasqañam.


Hinaspapas, Killa Musuq Watapiqa, kay llimp’i llimp’i tecnologia musphaykunapas pisiyachisqa kanku payaso carroman rikch’akuqman. ¿Ima allichaytataq? Aswan trenkuna. Aswan pistakuna. Aswan yachaysapa ingenieria “llapallan llaqta runakuna, huk kutillapi” nisqa situacionta allichayta atiq. Piensariy kay pachapi trenkuna sapa kuti hamuptin, mana horariotapas qawanaykichu. Qamqa qawachikunkilla, hawkalla seqanki, manataqmi pitapas codowan hurqunaykichu espacio personalnikimanta. Revolucionario nisqa.


Ichaqa trenkunallaqa manan salvawasunchu. Oh no. Llapan sistemaman huk yapayta necesitasaqku —avionkuna, autobuskuna, hatun ñankuna. Llamkaykuna. Imaynan ima clase Marvel-estilo transporte equipo-up. ¿Metachu? Kay migracionta sapa wata Yarqaymanta Pukllaykunamanta audiciónmanta imapas, atrevikuyman niyta, kusikuypaq kanman tikranapaq. Yachanki, maypichus chayanki maymanchus rinaykiman runaman rikch’akuspa manataq chayllaraq maletapi osowan maqanakusqayki hinachu.


Chaywanpas, paqarin imaynatapas huk magia llika teletransportacionta ruwasunman chaypas, “fenómeno de demanda inducida” nisqayoqmi kanki. Chayna sumaqllaña rimaymi: “Hatarichiptikiqa hamunqakum... hinaspapas llumpay huntasqaraqmi kanqa”, nispa. Runakuna, ¿aw?

c. pacha


Chaymi ichapas kay chaqwapa haykapi partentapas musuqmanta yuyaymanananchik. ¿Imatan ruwasunman runakuna mana llapankuchu huk horallapi viajankuman chayqa? Imaynan, piensariy admirakuypaq fiestakunapi. Yachay wasikunapas llamkay wasikunapas turnopim kanmanku, allin sunquwan filapi hina. Killa musuq wata hinam kanman, ichaqa mastarisqa —aswan chaqwa, aswan pisi trenpi maqanakuy, ichapas tiyaykunapaqpas. Radical nisqa.


Hinaspa chaymantaqa kanmi tecnología. Chiqamanta, kunan sumaq ruwanakunayuq kayku boletokuna reservanapaq chaymanta tardanzakuna qatiypaq, ichaqa mana allinchu kanku. ¿Imataq kanman sichus algoritmokuna ancha allin kaptinku pikuna mayman hinaspa haykapi risqankuta willayta atinkuman? Imaynan ima clase psíquico ferrocarril planificadorpas. Allintam yachawaq ima trenman seqanaykipaq, manataqmi equipajeykiwan Tetris nisqa pukllayta hinachu sientekunman.


Ichaqa huk segundollapas existencial kasun: ¿imamantataq chiqaptapuni kay migración? ¿Kilumitrukunachu? ¿Chay k’iti trenkunachu? ¿Chay tapunapaq hina t’antakuna? Manan, familiamantan rimashan. Costumbre. T’inkisqa. Chayqa kuyasqayki runakunawan tiyaymantam, mamayki kawsay akllasqaykimanta pasivo-agresivo rimaykunata ruwachkaptin.

d. Zoom, Facetime utaq Facebook waqyay


Lunar New Year Stock Video Footage for Free Download


Chaywanpas wayna-sipaskunaqa hatun tapukuytan tapukushanku: ¿cheqaqtachu familiapi hukllachakuyqa necesitan almata saruq viajekunata? ¿Manachu chaylla, yachanki, adaptakuyta atisunman ? Imaynan, kuskan ñanpi tupanakuy? Icha, ¿huk musuq vacacionta akllanaykipaqchu?


Hinaspa mana puriyta atiqkunapaqqa, tech nisqa kanpuni. Pandemia kachkaptinqa, virtual huñunakuykuna llamkasqanmantam qawachirqaniku —huk laya. Zoom hinallataq WeChat hina plataformakunaqa tradicionta licuadoraman churaspa pajawan upyay hinam karqa. Mana idealchu, ichaqa chay llamkayta ruwarqa.


Chaymi, kaypi hatun siq’i: Killa Musuq Wata migracionta tikrayqa manam aswan facil ruwayllachu. Chayqa sunqunta mana imapas pasananpaqmi, chaynallataqmi llakikuykunata kuchuspa. Aswan allin trenkuna, aswan yachaysapa horariokuna, musuq tradicionkunapas kay wata circota tikranman imapas mana tolerablellachu, aswanqa chiqap kusikuypaq. Loco, ¿aw? Ichaqa valeqmi huk disparota.


Kaypi kachkan: mayna sumaq kawsay tukuy gadgetsninwan chaymanta appsninwan chayaptinpas, huk imapas kanmi tecnologia mana atipayta atisqanmanta —wasimanta mana riqsisqa, mana qispiy atina gravitacional aysaynin. Yana uchku hinam ichaqa pisi quyllurkunayuq hinaspa aswan mana allin uchuy rimayniyuq.


Achka, atrevikuyman niyta aswan achka runakunaraqmi puntapi churanku reunión en persona nisqakunata. Imanasqa? Imaraykuchus wakin ruwaykunaqa mana Zoom nisqawan ruwayta atikunmanchu.


Imaynan uyariy mamayki nisusunki llasayniyki yapakurqanki kawsaq hinallataq HD . Otaq primoykikunawan bollota ruwaspa mayqen aylluykipa casarakuynin qaqakunapi kasqanmanta ch’aqwaspa. Utaq wawa kasqayki puñuna wasiykiman yaykuspalla tarinki hukmanta ruwasqa kasqanmanta huk waqaychana wasiman p’akisqa ejercicio equipokunapaq. ¿Imataq mamakunawan hinaspa cuartoykita armarioman tikraspa iskay kaq lluqsisqaykipi?


Maynataña kay pacha modernizaptinpas, runakunaqa wasinkuman kutipunankutam sientenku. Chayqa ADN nisqanchispi k’askarasqa ima rikch’aq ñawpaq homing baliza hinan. Mana admirakuypaqchu sapa Vietnam Lunar Musuq Wata taki haykapipas sapa kuti kay simita hap'in: Về nhà (Wasiyman hamuy). 6


Chayqa chay baliza ping qallariq: Kutiy. Trafico nisqapi tiyay. Nishuta mikhuy. Hamuq wata yapamanta ruway.


Ritualmi. K’ullu, mana kuyuriy atiq ritual. Maykamaña purinki chaypas otaq maykamaña huk ladoman astakusqaykita yuyaykunki chaypas, wasiqa tarinqapunin huk ñanta carretewan kutimunaykipaq, huk laya ancha k’askakuq imán hina, ichaqa hukmi llallichisunki hayk’aq tiyanaykita.


conclusion

Chaymi kaypi kachkan Killa Musuq Wata migracionmanta imapas: total desastrem. Ruphaymi, sudorniyuqmi, llumpay huntasqam, chaywanpas, imaynatapas, admirakuypaq sumaqtaqmi —trenpa boletonkunamanta hinaspa ñut’usqa musquykunamanta Jackson Pollockpa pinturan hina. Kay bizarro chaqrusqa ñawpaq tradicionmanta, kunan pacha chaqwamanta, hinallataq pura runaq determinacionnin tukuy chaykunata ñak’arinanpaq.


Sapa watam waranqa waranqa millonninpi runakuna tukuy sunqunkuwan qillqakunku kay locurapaq. Paykunaqa aguantanku preciokuna yapakuyninta, sayk’usqa kasqankuta, cuerponkupi mana allin sientekusqankutapas, chaymi cheqaqtapuni tapukunki imaraykun autobuskunapi tiyanakuna huch’uylla kashan chayta. Hinaspa, ¿imarayku? Wasiman chayanallapaqmi. Kayqa admirakuypaqmi, yaqa llapan runakuna mana kuskan tiempota cocinamanpas puriyta munasqankuta qawarispa.


Yuyaykuy kaypi: kay pachapi aswan hunt’a trenpa kasqan, hinaspan chaykunaman wikch’uykukuyku imaynan audición ruwashanchis hina wakin distópico sobrevivencia rikuchiypaq. Hinaspa imaynatapas, tukuy chay tanqay hinaspa sudakuy hinaspa achka horakuna sayayqa wasiman chayaytaqa huk medalla olímpica ganay hinam sientechin —qurimanta aswanqa, premioykiqa mamaykim tapusunki imarayku mana aswan sapa kutichu qayarqankichu.


Sichus extraterrestres qhawashankuman chayqa, musphankumanmi. Paykunaqa kayna kanmanku: “¿Imaraykutaq kay especieqa ruedakunapi lata latakunaman huñukuchkan, kuraqninkuna qaparinankupaqlla?”, nispa. Hinaspa honestamente, paykunaqa huk puntoyoqmi kankuman. Chayqa huknin naturalezapa hatun migracionnin hinam ichaqa mana gansokunapa formación nisqapi pawasqanku eleganciayuq. Aswanpas runakunaqa trenpa carronpi nishuta q’oñisqa espaciota maskhaspa codowan churanakusqankun.


Chaymi, kaypi chiqap tapukuy kachkan: ¿imaynatataq Tết puriyniyki formakuchkan? ¿Wayra hinachu karqan, icha aswantachu huk heroico maskhayman rikch’akurqan, chaypin tardakuy, llumpay chanin t’antakuna, ichapas qhepa tiyanamanta maqanakuy? Willakuyniykikunata rimaykunapi urmachiy —chunyun chaqwapa ñawpaqninmanta wakin awqanakuy willakuykunata willakusun. ¿Pitaq necesitan huk blockbuster peliculata kayta hapispanchik?


Ñawinchay ñawpaq qillqasqata, "millones waranqa waranqa runakuna musuq watapaq wasinkuman purinku, suyaspa tapusqa kanankupaq imarayku sapallanku kachkanku" aswan sut'i notakuna urapi, qillqaqwan chiqan rimanakuypaq.