Buku oyo elobeli ndenge ya kozwa bikateli ya malamu koleka na makambo ya mabe koleka

Ntango tozali kozwa bikateli na nse ya makambo oyo ezali malamu te —likambo ezali na ntina na biso te, tozali na makambo ya mikemike oyo ekoki te to ezali na likambo moko oyo esɛngaka likebi ya nokinoki —mingi kati na biso tozalaka na momeseno ya kosala mabe.

Tosalaka ndelo, tosalaka mbangu, mpe totikaka makanisi na biso ya koponapona ekɔta na nzela ya kozwa bikateli ya malamu. Tokanisaka soki totali ba conditions mpe ba contraintes oyo tozali kosala, oyo ezali malamu koleka oyo tokoki kosala.

Nzokande, oyo eleki malamu na biso, mbala mingi, ezali malamu te mpo ete topesaka yango foti na makambo na biso mpe tozangaka liteya na mabunga na biso na esika ya kozwa mokumba ya misala na biso.

Yango ekeli zingazinga ya mabe ya mitungisi mpe mitungisi mbala nyonso tokutani na likambo moko ya mpasi —mayoki mabe uta na bozangi ya kala, bobangi ya kokokisa lisusu bilikya te, mpe koyeba te lolenge nini kozwa mokano ya malamu koleka mbala oyo ememaka na maponi mabe na mbano ya nsomo .

Likoki ya kozwa bikateli ya malamu na nse ya mitungisi epesameli motuya mingi mpo ete ezali mingi te komona yango na misala. Ezali super compétence oyo ezuaka attention na yo, esala que o se distinguer, pe etonga crédibilité na musala.

Tókóma te bato oyo bazali kozwa makanisi oyo ezali kolɛmbisa biso. Soki tolingi kobongisa ndenge na biso ya kozwa bikateli mpe makanisi na biso ya kotyola, tosengeli koyeba makanisi na biso ya koponapona mpe kondima kolonga yango. Toboya kokela ba arguments mpo na kondimisa bindimeli oyo ezalaki liboso ata ndenge nini mpe totia mosolo na ‘fallacy ya ba coûts sink.’

— Erik Pevernagie, oyo azali na mbula 19

Salelá makambo mitano oyo mpo na kozwa ekateli ya malamu koleka na makambo ya mpasi:

Kokita na malembe

Ntango ozali kokima mbangu na ntango to likambo yango esɛngi yo otambola mbangu, okoki kobanda kobanga. Kobanga wana emonanaka kaka te na mongongo na yo mpe na elobeli ya nzoto na yo, kasi ata mpe na ndenge oyo ozali kokanisa.

Tozwa ekateli nokinoki.

Tosengeli kosala yango sikoyo.

Tozali na mokolo mobimba te.

Kosala mbangumbangu, mingimingi soki makambo ezali malamu na yo te to soki likambo yango emonani ete okoki kopekisa yo te, ememaka na maponi ya mabe mpe kozwa bikateli ya mabe.

Kokita ya mbangu ekoki komonana lokola likambo oyo ezali kotelemela makanisi na bantango ya ndenge wana, kasi yango ezali mpenza oyo osengeli kosala. Kopema mpe kopema mozindo elongolaka mpela ya makanisi oyo esengeli mpo na kozwa bikateli ya malamu. Ekitisaka mitungisi mpe mitungisi oyo ezipaka makanisi na yo mpe ebebisaka makanisi na yo.

Kati na stimulus na réponse ezali na espace. Na esika wana ezali na nguya na biso ya kopona eyano na biso. Na eyano na biso ezali na bokoli na biso mpe bonsomi na biso.

— Viktor E. Frankl, oyo azali na mbula 19

Tuná mituna oyo ntango omoni ete osengeli kozwa ekateli nokinoki:

1. Nazali koyoka nini sikoyo?

   
   

2. Ekateli na ngai etambwisami na makanisi ya mayele, to nazali kosala na mbalakaka na mayoki makasi ya bobangi, mitungisi, to mitungisi?

   
   

3. Na banzela nini bopusi ya libanda ekoki kozala na bopusi likoló na boponi na ngai?

   
   

4. Nini ekosalema soki nazwi ntango mingi mpo na kozwa ekateli?

   
   

5. Nataleli mayele nyonso oyo ekoki kosalelama na esika na yango? Nini ekoki kozala ete nazali koboya?

   
   

6. Nini ezali ba priorités na ngai na situation oyo mpe ndenge nini décision na ngai ekokani na ba priorités wana?

Kokamba te na likanisi ya liboso oyo eyaka na makanisi. Bokitisaka malembe. Salelá pause mpo na kokanisa na ntina na maponi, koyebisa polele bososoli na yo, mpe kondimisa makanisi na yo.

Tuna Mituna

Libunga monene oyo tosalaka ntango tozali kozwa bikateli na nse ya makambo ya mpasi ezali kokanisa ete tosengeli kozala na biyano nyonso. Kozanga koyeba eloko moko esalaka ego na biso pasi. Koya na mokano biso moko sima ekomi likambo ya lolendo mpe ya komipesa lokumu.

Totunaka mituna te, tolukaka makanisi mosusu te, to tobengaka te boyokani mpo ete kosala bongo ebebisaka bokonzi mpe bosambisi na biso.

Kasi mikano ya malamu ezwamaka te na ba silos to na kotiaka motema na boyebi mpe mayele ya moto moko. Kosalela mayele ya lisanga ya etuluku esalisaka biso kolonga ba bias na biso mpe koluka ba options oyo soki te tokotalela te.

Kotuna mituna esalisaka bato bázwa makanisi mpe básosola makanisi ya bato mosusu. Wana bazali komona makambo mpe mikakatano na makanisi ndenge na ndenge, bazali kozwa botɔndi mpo na makambo na yango ya mindɔndɔmindɔndɔ —mpe lisusu bazali kopalanganisa ndenge oyo bakoki kosilisa yango.

— Michael J. Marquardt, oyo azali na mbula 19

Zwá bikateli oyo oyebi malamu mpe oyo okanisaka malamu na kotunáká mituna oyo ebongi:

1. Bato mosusu bayokaka ndenge nini mpo na makambo ndenge na ndenge oyo bakoki kopona?
2. Makambo nini mosusu oyo tokoki kosala na esika na yango oyo totaleli naino te?
3. Makama nini ekoki kozala basusu bamonaka na boponi moko na moko?
4. Nini ekoki kokende mabe? Nini ekokaki kokende malamu? Makambo yango ekoki kobima ndenge nini?
5. Soki basusu balingi kopona nzela moko, oyo wapi bakopona mpe mpo na nini?

Art ya kozwa mikano esengaka mayele ya kotuna mituna. Zwá bikateli ya malamu koleka na makambo ya mabe koleka na kolukaka biyano ya malamu, kasi kolukaka kozala malamu te.

Tótalela makambo oyo esalemaka na ordre ya mibale

Ntango tozali kozwa bikateli, mbala boni tosalaka malamu mpo na litomba ya ntango molai na ntalo ya mpasi ya ntango mokuse? Processus ya malamu pona kozua ba décisions esengaka pensée ya deuxième ordre oyo e dévoiler ba implications ya ba décisions na biso na kokanisaka ba conséquences na yango na mikolo ekoya.

Ezali komekama komitika na mbano malamu na makambo mike ya likolo oyo ekoki kozwama na pete mpe komonana mpo na biso kozanga kopesa kilo na bozangi oyo ekoki kozala monene ya mikano oyo na mikolo mizali koya.

Makambo mpe bindimeli na biso epekisaka mpe makoki na biso ya koleka ya bozalisi mpe koluka bosolo ya makasi na kotunaka mituna ya mpasi, kotalaka bateritware oyo eyebani te, mpe kotia ntembe na oyo ekoki komonana lokola boponi ya polele.

Kozanga kotalela mbano ya molongo ya mibale mpe ya misato ezali ntina ya bikateli mingi ya mabe ya mpasi, mpe ezali koboma mingimingi ntango nzela ya liboso ya nse endimisi makanisi na yo moko ya koponapona. Kokanga ata moke te nzela ya liboso oyo ezali, ata soki emonani malamu ndenge nini, liboso ya kotuna mituna mpe kolukaluka.

— Ray Dalio, oyo azali na mbula 19

Kokanisa ya molongo ya mibale lokola ndakisa ya makanisi esengaka kobima na zone ya confort na biso mpe kokende na oyo eyebani te. Esengi kotalela bopusi oyo ekateli na biso ekoki kozala na mikolo mizali koya na kotunaka mituna oyo:

• Ndenge nini nakoki kozwa bikateli na matomba malamu oyo ekobakisama na mikolo ezali koya?
• Ekateli oyo ezali kobenda likebi kaka mpo ezali na effet immédiat (conséquence ya ordre ya liboso) ya malamu?
• Nini ekoki kozala mabe oyo ekoki kobimisa ekateli yango mpe bopusi na yango na nsima?

Koleka intuition mpe koluka ba solutions oyo ezali conventionnelle te na kosalelaka philosophie ya pensée ya deuxième ordre ezali oyo ekabolaka ba penseurs minene na ba ordinaire oyo baleki basusu mpe bazuaka succès monene.

Bosala Attention na ba Bias

Siansi ya nkita ya bizaleli eyebisi biso ete soki tozwi ekateli, ata oyo ezali na ntina te, tozalaka na momeseno ya kokangama na yango. Tondimi ete nzela moko boye ya makanisi ezali malamu, mpe tolongolaka sango oyo ekeseni ntango tozali koluka sango oyo endimisi likanisi na biso ya ebandeli.

Ba psychologues babengaka yango bias ya confirmation.

Bokeseni oyo ekɔti mpenza na makanisi na biso oyo toyebi te na boye ete ata makanisi na biso oyo ezali na ntina te eyokani mpenza na mayele mpo na biso. Tosalaka na makanisi ya mokili oyo e filtrer na bias oyo ezangi biteni ya nsango ya ntina mpe totye tembe na yango na “raisonnement basé na logique.”

Bias mosusu oyo ezali na bopusi na bozwami ya mikano ezali kotia motema kaka na ba instincts na biso.

Na classique na ye Thinking, Fast And Slow , Daniel Kahneman, psychologue mpe économiste oyo ayebani mpo na mosala na ye na psychologie ya kosambisa mpe ya kozwa mikano azali ko souligner likambo oyo ete instinct na biso ya tripa ekoki kozanga biso ntango tozali kosalela ba modèles ya expérience oyo tomeseni na yango na ba circonstances oyo ezali na boyokani te to makambo oyo esalemaka.

Tozuaka mikano ya mbangu na kotalaka mayele na biso ya kala oyo ezali source clé ya makelele mpe bias. Asengi biso totelemela intuition précoce mpe alobi “Intuition esengeli te kopekisa, kasi esengeli koyebisa yango, kopesa disipilini, mpe kozongisama sima.”

Mpo na komikanga, tuná mituna oyo:

• Nazali kotya motema kaka na intuition na ngai mpo na kozwa ekateli oyo? Ba données nini e soutenir pensée na ngai?
• Comment naza sûr que ba données oyo eza bias te?
• Makambo nini mosusu oyo ekeseni na oyo ya bato mosusu natalelaki?
• Bato mosusu balobi nini mpo na ekateli yango?

Sangisa makanisi na yo ya kososola na boyebi ya siansi mpe ba données. Sɛngá basusu makanisi oyo endimisi te mpe bilembeteli mpo na kopesa yo likoki ya komona ngámbo nyonso mibale ya ntembe mpe kaka te oyo esepelisi yo.

Salelá Technique ya Five Whys

Na nsuka, okoki te kobongisa mayele na yo ya kozwa mikano kozanga kosalela boucle ya bozongisi makanisi na mosala na yo.

Atako osali milende nyonso, bikateli nyonso te ekobima malamu —makambo oyo okanisaki te, makanisi ya mabe, mpe kozanga koyeba makambo nyonso ekoki komema matomba oyo olingi te mpe mbuma mosusu ya mabe.

Likambo yango ezali eloko mosusu te kasi kolɛmbisa mayoki mpe ekoki kotika yo na ezalela ya koboya —kokangisa bantina ya likolólikoló mpo na kozwa te matomba oyo olingi to kosala nokinoki na nzela ya botaleli kozanga ata bosukisi ya ntina.

Kotika te ete likambo yango esalema.

Kolongwa na bantina ya polele mpe ya likolólikoló kino na ntina ya moboko. Timola na kati, benda ba connexions, yeba mpe yekola na makambo na yo ya kala, tuna mituna, mpe ndima kaka eyano oyo ezali ko clarifier nini osalaki mabe mpe action nini ekokaki kopekisa libunga esalema:

• Nini ekendeki mabe?
• Mpo na nini osalaki libunga yango?
• Libunga yango ekokaki kopɛngolama to ekoki kopengolama te?
• Ndenge nini okoki kobongisa yango?
• Libunga yango eteyi yo nini mpo na yo moko?

Technique moko ya makasi mpo na kokende uta na bososoli ya likolo ya libunga na yo kino na ntina ya misisa ya nsé ezali kosalela mayele ya “bantina mitano” oyo esalemaki na Sakichi Toyoda oyo asalelaki yango na kati ya Toyota Motor Corporation na ntango ya évolution ya ba méthodologies na yango ya fabrication.

Tuna mpo na nini libunga esalemaki mpe salelá eyano lokola premisse mpo na motuna oyo elandi kozongela mosala oyo mobimba mbala mitano mpo na kotimola na mozindo na ntina mpenza ya likambo. Na kozongeláká “mpo na nini” mbala mitano, lolenge ya mokakatano yango mpe ndenge ya kosilisa yango ekómaka polele.

Ndakisa:

Q: Pourquoi fixation oyo to déployaki esukaki na kobuka système en aval oyo ezalaki dépendant na ba données na biso?

R: Tobongoli contrat ya API mpe tozangaki koyebisa système ya aval ya changement.

Q: Ndenge nini tozangaki yango?

R: Toyebaki te que équipe na bango ezalaki kosalela contrat oyo ya API.

Q: Mpo na nini tozalaki koyeba te ete bazalaki kosalela API na biso?

R: Tobatelaka mokanda oyo ezali na liste ya ba systèmes nionso ya aval dépendant mpe ba contrats. Service oyo ezalaki na liste te na mokanda.

Q: Mpo na nini service oyo ezalaki na kati ya mokanda te?

R: Service oyo euti kokende en direct mpe mokanda yango ezongisamaki na mikolo te mpo na kokɔtisa yango. Donc, tozangaki ko informer bango.

Q: Mpo na nini mokanda yango ezongisamaki na mikolo te?

R: Tozali na processus moko te na esika mpo na kosala ete mbongwana ya boye ekangama. Kozala na confiance na ba processus manuels ezali faute.

Ndakisa oyo emonisi polele ete mokakatano ya solosolo ekeseni mpenza na eyano na motuna ya liboso.

Kozanga kotimola na mozindo, tokoki kotelemela na eyano ya yambo oyo eyei na makanisi na biso —ezali mpenza eyano oyo tosengeli na yango mpo na kosilisa mokakatano mpe kopekisa yango esalema lisusu.

Five whys ezali guide général. Okoki kotelemela na ngonga ya misato to kokende nzela mobimba tii na sambo whys ; nini ezwi yo eyano oyo osengeli na yango mpo na kososola libunga na yo malamu.

Five Whys ezali technique ya organisation ya makasi. Elongo na kosala na bituluku mike, epesaka moboko oyo kompanyi esengeli na yango mpo na koyanola nokinoki na mikakatano ntango ezali komonana, kozanga ete etya mbongo mingi to esala ingénierie mingi.

— Eric Ries, oyo azali na mbula 19

Kokoma mozwi malamu ya bikateli esɛngaka kobongola libunga nyonso na liteya ya koyekola —monisá mposa ya koyeba mpo na kososola nini ozali kosala mabe mpe nini okoki kosala mpo na kobongisa.

Na mokuse

1. Koyekola kozwa bikateli ya malamu, mingimingi ntango makambo ezali malamu te, ezali mayele oyo ekoki kosalisa yo otya likebi ya basusu mpe kosala ete ozala na esika mosusu na mosala.

   
   

2. Kosala nokinoki ekateli ekoki komonana malamu ntango ozali kokutana na mokakatano ya ntango, kasi kosala mbangumbangu ememaka kaka na bikateli oyo okoki koyoka mawa na nsima. Kokita malembe mpe kopema, ata mpo na mwa ntango mokuse, ekoki kosala esika oyo esengeli mpo na kokanisa malamu mpe kozwa bikateli oyo ezali na bosolo mingi.

   
   

3. Ntango bapesi yo mokumba ya kozwa ekateli, okoki koboya kotuna mituna na komitungisa ete kozanga koyeba likambo moko ekoki kobebisa lokumu na yo mpe kobebisa kondimama na yo. Kotuna mituna te epekisaka makanisi na yo oyo esalaka ete ozwa bikateli ya mabe mingi. Kozwa bikateli malamu esɛngaka koluka biyano ya malamu, koyeba biyano nyonso yo moko te.

   
   

4. Gratification instantané eyokaka malamu oyo ekomisaka yo plus susceptible ya kopona option na ba recompenses ya court terme sans comprendre entièrement impact ya décision na yo na long terme. Kozwa ekateli te kozanga kotalela makambo oyo yango ekobimisa na mikolo ezali koya. Ekateli oyo eleki malamu ezali oyo ekozala na matomba malamu oyo ekobakisama na mikolo ezali koya.

   
   

5. Bias ya confirmation esangani na intuition ya faute ezali combinaison mortelle. Ezali kotinda yo oboya bilembeteli oyo ezali kotɛmɛla makanisi na yo mpe okita mbala mibale na kopona oyo ekokani na makanisi na yo. Intuition ezali na motuya, kasi intuition sans raisonnement logique ekoki komema na ba décisions bias.

   
   

6. Koyekola kozwa bikateli ya malamu ezali likambo oyo esalemaka mbala moko te. Esɛngaka koyekola, eksperiansi, mpe komeka bomoi mobimba. Ntango ekateli na yo esali te ndenge okanisaki, salelá mayele ya kopesa ntina mitano mpo na kotimola na mozindo na ntina na ntina na yango, mpe salelá boyebi yango mpo mabunga ya ndenge wana esalema lisusu te.

Lisolo oyo ebimisamaki liboso awa. Bolanda ngai na LinkedIn to awa mpo na masolo mosusu.