ካብ ኣካያዲ ናብ መባዛሒ: ጋንታኻ ብሶፓ ኣዕብያ

ሓደ ካብቲ ኣገዳሲ ዕማማት ናይ ሓደ ምህንድስና ኣካያዲ ካልኦት ዝዓበየን ዝሓሸን ነገራት ክሰርሑ ምኽኣል እዩ።

እቲ መብዛሕትኡ ግዜ ዝለመድ ልሙድ ምምስሳል ንነብስኻ ከም መባዛሒ ምሕሳብ ’ ዩ። ኣብ ጋንታኻ 5 ዲቨሎፐራት ክህልዉኻ እሞ ሕሰብ። ኩሎም ኣብ መዓልቲ 1 ኣሃዱ ስራሕ እንተሰሪሖም ንስኻ ድማ ዝሕግዞም ነገር እንተዘይገይርካ፡ ከም ጋንታ ኣብ መወዳእታ መዓልቲ 5 ኣሃዱ ስራሕ ክትሰርሕ ኢኻ።

እንተኾነ ግን ስርሖም ብዕጽፊ ዝያዳ ውጽኢታዊ ዝኾነ መንገዲ እንተረኺብካ ንኹሎም መሃንድሳትካ መባዛሒ ምኾንካ ስለዚ ድማ 2 × 5 = 10 ኣሃዱታት ስራሕ ክበጽሑ ምፈቐድካሎም። ብዝለዓለ መጠን መባዛሒ ብዝኾንካ መጠን ምስ ጋንታኻ ዝያዳ ክትበጽሕ ትኽእል ኢኻ።

ኣብዚ ጽሑፍ እዚ፡ ሓደ ሰብ ነዚ መባዛሒ ንምዕባይ ዝበለጸ መገዲ ንምርዳእ ዝሕግዝ (ኣብ መንገዲ ዝኣከብናዮም ዝተፈላለዩ ኣምር ብምውህሃድ ጥራይ) ኣብ ገዛና ዝዓበየ ኣገባብ ክንመክር ኢና።

እቲ ኣገባብ 4 ስጉምትታት ዝሓዘ እዩ፤

• ረአ
• ትዕዝብቲ
• ቀዳምነት ምሃብ
• ፍፃመ

ብኸመይ ኣብ ግብሪ ክውዕል ከም ዝኽእል ብዝበለጸ ንምርዳእ ነዞም ባእታታት ንርአ።

ረአ

ሓደ ሰብ ኣብቲ ዓቢ ውዲት ነገራት ኣበይ ደው ከም ዘለካ ምርዳእ ኣገዳሲ እዩ። እዚ ድማ ናይ ጽልዋኻ ዓውዲ እንታይ ምዃኑ ኣብ ምፍላጥ ይሕግዘካ እዚ ድማ ኣየኖት ጸገማት መጀመርታ ክትገጥሞም ከም ዘለካ ኣንጻር እቶም ዝያዳ ጻዕሪ ዝሓትት ቀዳምነት ክትህቦ ይሕግዘካ። እቲ ልምምድ ኣዝዩ ቀሊል እዩ። ንእሽቶ ምጥምዛዝ እውን እንተሃለዎ ምስ ረኣኻዮ ኣዝዩ ፍሉጥ ኮይኑ ክስምዓካ እዩ።

ኣብዛ ገረብ ዱንያ ኣብ ማእከል እያ ዘላ። 1 ቀጥታዊ ጸብጻብ ዘለዋ መዛኑኣ ( ሚካኤል ) ድማ ክልተ ቀጥታዊ ጸብጻብ ኣለዋ። ክልቲኦም ዱንያን ማይክልን ናብቲ ባዕሉ ካልኦት 3 ኣካየድቲ ምህንድስና ዘመሓድር ኣላን ጸብጻብ ይህቡ። እቶም ኣካየድቲ ንብዙሓት ካልኦት ውልቀ ኣበርከትቲ ( IC ) የመሓድሩ።

ጽልዋ ክትገብር እትኽእለሉ ደረጃ ንምግላጽ ሕብራዊ ኮድ ንጥቀም። እቶም ሓንቲ መስመር ዘለካሎም ሰባት L1 እዮም። እቶም ሰባት እቶም ዝያዳ ክትጸልዎም እትኽእል እዮም። ደሓር ከኣ ካብ ንዋና ኣካያዲ ስራሕ ናይቲ ትካል ምሕታት ምስ መዛኑኻ ሓገዝ ወይ ኣባላት ጋንታኻ ምዝርራብ ይቐልል።

እቶም ካባኻ ክልተ መስመር ርሒቖም ዘለዉ ሰባት L2 ’ ዮም። ጽልዋ ምግባር እውን ይከኣል እዩ ይኹን እምበር ከምኡ ንምግባር ዝያዳ ጻዕሪ ምወሰደ። ኣብዚ ኣብ ላዕሊ ዝተጠቕሰ ኣብነት ዱንያ ንኢቫን ክትጸልዎ ምኸኣለት ይኹን እምበር እዚ ብኻልእ መንገዲ ክትሪኦ እትደሊ ከተተግብረሉ እትኽእለሉ መንገዲ ስለዘየለ ዝያዳ ስራሕ ክሓትት እዩ። ንኢቫን (ምእማን፡ ዳታ ወይ ተመሳሳሊ ብምጥቃም) ከተእምኖ ምተገደደት፡ ንሳ ዝደለየቶ ክገብር ክትጸልዎ ክትክእል።

ብተመሳሳሊ እቶም ሰለስተ መስመር ርሒቖም ዘለዉ ድማ L3 እዮም። L3 ጌና ጽልዋ ኣለዎ ይኹን እምበር ካብቲ ን L2 ንምእማን ዝወስድዎ ስራሕ ብኣግባቡ ዝያዳ ስራሕ ምደለየ ። ብትሑት ርእይቶይ ኣብዞም ደረጃታት ብዙሕ ጻዕሪ ምውጻእ ዋጋ የብሉን ምኽንያቱ ረብሓ ወፍሪ ብዓቢኡ ምተነከየ።

ክሳብ ሕጂ ዝረኣናዮ ካብ ውደባዊ ሰንጠረዥ ዝፍለ ኣይኮነን . እቲ እንኮ ፍልልይ እቲ ብዓንኬል ዝተመዝገበ ፕሮጀክት እዩ። መብዛሕትኡ ግዜ ኣብ ኩባንያታት ዝርከቡ ሰባት ኣብ ክንዲ መስመራት ጸብጻብ ብፕሮጀክትታት ኣቢሎም ኣብ ነንሕድሕዶም ይራኸቡ። ካብ ዝተፈላለያ ጋንታታት ዝመጹ ሰባት ዝተሓባበሩሉ ብዙሓት ፕሮጀክትታት፡ ስደት፡ ስነ-ጥበባዊ ስርሓት፡ ሓይሊ ስራሕ ወዘተ ክህሉ እዩ። ንኸምዚኦም ዝኣመሰሉ ተበግሶታት ነቲ ኤሊፕስ (ኣብዚ ኣብ ላዕሊ ዘሎ ግራፍ) ተጠቒምና ኢና ንውክሎም፣ ኣብኡ ድማ ዝተፈላለዩ ኣባላት በቲ ፍንጣጣ ኣቢልና ነራኽቦም። እዚ ድማ ዓውዲ ጽልዋ ሓደ ውልቀሰብ ኣብ መላእ ጋንታታት እንታይ ምዃኑ ንምርኣይ የኽእለና። ኣብዚ ኣብ ላዕሊ ዘሎ ኣብነት ብሩኖ ኣብ ሓደ ፕሮጀክት ስለዝተሓባበሩ ንዱንያ L2 ምዃኑ ክንርኢ ንኽእል። ስለዚ ሕጂ ውን ንኽልቲኦም ዘራኽቡ መስመራት ጥራይ ኢና ንቖጽር ዘለና።

እዚ ኣተሓሳስባ እዚ፡ ሓደ ሰብ ኣብ መዛኑኡ ዘለዎ ጽልዋ ንምርዳእ እውን ይሕግዘና። Think Performance, ኣብዚ ሓደ ሰብ ን L1 , L2 and L3 ናቶም ሜትሪክስ ከንቀሳቕስ ዝኸኣለ ኣብ ዝዓበየ ዓውዲ ዓቢ ጽልዋ ከም ዝነበሮ ይግለጽ። ሓደ ን L3 ጥራይ ክሕግዝ ዝኸኣለ ሰብ ኣብ ጌጋ ነገራት ዘተኮረ ክኸውን ይኽእል እዩ (ብሓቂ ንኻልኦት ዝሕግዝ እምበር ንናይ ገዛእ ርእሱ ጋንታ ዝሕግዝ ስለዘይኮነ)። ከምኡ’ውን ሓደ ን L1 ጥራይ ዝጸለዎ ሰብ ገና ማእከላይ ደረጃ መሃንድስ ክኸውን ይኽእል’ዩ፡ ዝዓበየ ጽልዋ ንኽህልዎ ድማ ዓውዲ ጽልዋኡ ክውስኽ ምተገደደ።

ትዕዝብቲ

ሕጂ ኣብቲ ትካል ኣበይ ከም ዘለናን ምትእስሳር ከመይ ከም ዝመስልን ምስ ተረዳእና፡ ዳታ ክትእክብን ክእለትካ ክጥቀሙሉ ዝኽእሉ ቃንዛ-ነጥብታት ክንርዳእ ክንፍትንን ግዜኡ እዩ።

ምእካብ

ኣብ ሓድሽ ትካል ክጽንበር ከለኹ ወይ ጋንታታት ክቕይር ከለኹ ኩሉ ግዜ ምስ ኩሎም ኣብታ ጋንታ ዘለዉ ሰባት (መሃንድሳት ጥራይ ዘይኮኑ) 1:1s ብምግባር እየ ዝጅምር ኣብኡ ድማ ሓንቲ ሕቶ እሓቶም፤

እቶም ኣዝዮም ዘሕርቑኻ ወይ ዘዝሕሉኻ ነገራት እንታይ እዮም?

እዛ ሕቶ እዚኣ፡ እታ ጋንታ ዘጋጥማ ዘለዋ ዓበይቲ ብድሆታት ንምርዳእ የኽእለኒ፡ እዚ ድማ ብርግጽ ከም ምህንድስናዊ ኣካያዲ ስራሕ ክፈትሖ ኣገዳሲ እዩ። ከምኡ ምግባረይ ነቶም ጉዳያት ንምፍታሕ ክሕግዘኒ እዩ፣ ምእንቲ ውጽኢት ጋንታይ ከዕብዮ።

ኩሉ ጉዳያት ምስ ኣከብኩ ኣብ ዳታቤዝ ኣእትየዮ ። ብዙሓት ጉዳያት ክህልዉ እዮም ካብ ዝተፈላለዩ መሃንድሳት ደጋጊምኩም ክትሰምዕዎም ኢኹም and that's OK. ድሕሪኡ ኣብዚ ዳታቤዝ ሰለስተ ዓምድታት ንውስኸሎም ድማ category , reporter and level ዝበሃሉ ። ዓምዲ ምድብ ነቶም ጉዳያት ኣብ ትሕቲ ስነመጎታዊ ምድባት ምጉጅጃል ክንጅምር ይሕግዘና። ሓደ ጉዳይ ኣብ ትሕቲ ብዙሕ ምድባት ክወድቕ ይኽእል። ኩሎም ጉዳያት ምስ ተመደቡ፡ ኣብቲ ምድብ ንዘለዉ ጉዳያት ብዝሰማዕናሉ ግዜ መሰረት ብምግባር፡ ነቶም ምድባት ክንሰርዖም ንኽእል። ዓምዲ ደረጃ እዚ ጸገም ካብ ኣየናይ ደረጃ ዓውዲ ጽልዋ ከም ዝሰማዕናዮ የርእየና። ዓምዲ ሪፖርተር መን እዩ ነቲ ጉዳይ ዝሃበና ክንዝክር ይሕግዘና።

እዚ ድማ ብዛዕባ ድግግም ጉዳያት፡ ከምኡ’ውን ካብ ምንታይ ከም ዝመጹ መሰረታዊ ርድኢት ይህበና።

ተረዳእ

ኣብ ትዕዝብቲ ዝቕጽል ስጉምቲ ነቶም ምድባት ጽሒፍካ ኣብ ነፍሲ ወከፎም ሱር ጠንቂ ትንተና ( RCA ) ምግባር ምጅማር እዩ። ዝኾነ ሜላ ክትጥቀም ትኽእል ኢኻ RCA ንምግባር ክትሕግዝ ይኹን እምበር ኣነ ኣትሪረ ከም 5 Whys ዝኣመሰለ ቀሊል ነገር ክትጥቀም እላቦ። እቲ ምስ 5 ስለምንታይ ዘሎ ሓሳብ፡ ሱር ጠንቂ ናይ ሓደ ጉዳይ እንታይ ክኸውን ከም ዝኽእል ንምርዳእ 5 ግዜ (እንታይ ደኣ ሱር ጠንቂ ንምርካብ ዘድሊ ግዜ) “ስለምንታይ” ምሕታት እዩ። ነዚ ልምምድ ምስቶም ካብ ዳታቤዝካ ዝመጹ ሰባት እንተትገብሮ ዝሓሸ ምኾነ። ዕድል ጌርና ነዚ ኣብ ዓምዲ ሪፖርተርና ኣቐሚጥናዮ።

ነዚ ልምምድ ምስ ገበርካ ነዚ ዝመስል ነገር ክትረክብ ይግባእ፤

እዚ ካርታ እዚ ሱር ጠንቂ ገለ ካብቶም ጉዳያት ንምርኣይ ዘኽእለና እዩ። እቶም ቀይሕ ምልክት ዘለዎም ቆጽሊ ገረብ ምኾኑ። ሓደ ሓደ ግዜ ኣብ ዝተፈላለዩ ሱር ጠንቅታት ጽግዕተኛታት ንምቕላዕ እውን ክሕግዝ እዩ።

እዚ ምስሊ እዚ ነቶም ጉዳያት፣ ሱር ጠንቆም ንምርዳእ ክሕግዘና ጥራይ ዘይኮነስ ኣብ መንጎ እቶም ጉዳያት ዘሎ ምትእስሳር ንምርዳእ እውን ክሕግዘና እዩ። ኣብዚ ኣብ ላዕሊ ዘሎ ኣብነት “ ካብ መጠን ንላዕሊ ምጥቃም ውህደት ወይ ካብ መወዳእታ ናብ መወዳእታ ዝግበር ፈተነታት ” ንኽልተ ዝተፈላለዩ ጨናፍር ናይቲ ገረብ ይጸልዉ ከምዘለዉ ክንርኢ ንኽእል። ማለት ነዚ ሱር ጠንቂ ምእላይ ንገለ ምልክታት ክእርም እዩ።

ቀዳምነት ምሃብ

ሕጂ ዓውዲ ጽልዋና ተረዲእና ሓያሎ ሱር ጠንቅታት ኣኪብና ስለዘለና፡ ክንሰርሓሎም ዝግበኣና ጸገማት ምምራጽ ክንጅምር ንኽእል። ከምኡ ንምግባር ድማ ኩሉ እቲ ሱር ምኽንያት ኣብቲ ፍሉጥ ዝኾነ Impact vs Effort matrix ክንስእሎ ኢና። ኣየናይ እዩ ከምዚ ምመሰለ፤

እዚ ድማ እንታይ ቀዳምነት ክንህቦ ከም ዘለና ንምርዳእ ክሕግዘና እዩ። ከምኡ ውን ኣብቲ See exercise ዝነበረና color coding ምጥቃም ክንርስዕ የብልናን፣ ብመሰረቱ ነቲ ማትሪክስ ብ3ይ ዲሜሽን ምሃብተምናዮ።

ነቲ ውጽኢት ዝኾነ ማትሪክስ እንተርኢናዮ፡ ሓደ ሰብ ኣዝዩ ትሑት ጻዕሪ ስለዘለወን፡ ገለ ጽልዋ ስለዘለወን፡ ኣብ ክንዲ ካብቲ ኣብ የማናይ ጫፍ ዝጅምር፡ ኣብ ማእከላይ ደረጃ ጽልዋ ዘለዎ ዓውዲ ጽልዋ ስለዘለወን ፡ በተን ክልተ ጸጋም ትኬታት ክጅምር ክድምድም ይኽእል።

ፍፃመ

ኣብዚ እዋን እዚ ንመሃንድሳትና ንምሕጋዝ እንታይ ክንገብር ከም እንኽእል ንፈልጥ ኢና። We also know how , ነቶም ጉዳያት ምፍታሕ ነቲ ኩባንያ ጽልዋ ከም ዝህልዎ። ኣብ መወዳእታ፡ ብኸምዚ ዝኣመሰለ ምምሕያሽ መን ጽልዋ ከም ዝህልዎ እውን ንጹር ርድኢት ንረክብ።

ሕጂ ኩሎም ቁራጽ ኣብ ቦታኦም ምስ በጽሑ፡ ሓደ ነገር ጥራይ እዩ ተሪፉ ዘሎ ፡ Act !