Byte ya Dyondzo: Timhaka ta Migodi ya Cryptocurrency na Centralization

Hilaha u nga ha swi tivaka hakona, xin’wana ni xin’wana ni xin’wana ni xin’wana lexi nga eka xivandla xa xidijitali xi nga tekeleriwa —xi kopiwa ni ku namarhetiwa. Ku ringana nkarhinyana, swi humelerile hi ndlela leyi fanaka eka matshalatshala lama nga seketeriwiki hi nhlangano eka mali ya xidijitali: khombo ra ku tirhisa mali kambirhi (ku phindha mali ya nsimbi leyi fanaka ku yi tirhisa kambirhi) a yi ri kona. Cryptocurrency yo sungula, Bitcoin (BTC) , yi tlhantlhe xiphiqo xa ku tirhisa mali kambirhi hi ku tirhisa endlelo leri hi xifaniso ri vuriwaka ‘mining’.

Loko hi languta ‘ku ceriwa’ eka xihlamusela-marito, a hi ta kuma nchumu wo fana na “ku susa timinerali ehansi.” Kutani, eka hina, xana ku ceriwa ku susa ti-bitcoin eka Internet kumbe swin’wana swo fana na sweswo? Phela, a hi swona hakunene. Hilaha hi vuleke hakona eku sunguleni, rito leri i ra xifaniso ntsena. Entiyisweni, migodi ya crypto i endlelo ra cryptographic (tinhlayo) leri eka rona michini yo tala (tikhompyuta kumbe switirhisiwa swo hlawuleka) yi tlhantlhaka swibalo leswi rharhanganeke swinene leswi pfumelelaka ku tumbuluxiwa ka tibloko letintshwa na ku humesiwa ka tithokini letintshwa endzeni ka netiweke leyi hangalasiweke.

Entiyisweni, michini yoleyo yi phikizana ni yin’wana leswaku yi rhanga yi yi tlhantlha ivi yi kuma hakelo hi xivumbeko xa mali leyintshwa ya nsimbi. U nga swi anakanya tanihi mphikizano lowukulu wa ku tlhantlha swiphiqo swa xidijitali laha magidi ya vanhu (tikhompyuta) va tsutsumaka ku tlhantlha swivuriso leswi rharhanganeke hi ndlela yo hlamarisa. Endlelo leri ri vuriwa Vumbhoni bya Ntirho (PoW).

Ehleketa hi PoW tani hi milawu ya mphikizano: i lava va endlaka matshalatshala yo tlhantlha tiphazili ntsena lava nga koxaka sagwadi. Bitcoin i xikombiso lexi dumeke swinene, kambe ti-cryptocurrencies tin’wana, . ku fana na Monero na Dogecoin , na vona va tirhisa Vumbhoni bya Ntirho . I ndlela leyi tirhaka yo papalata ku tirhisa mali kambirhi na ku tumbuluxa mali leyi nga seketeriwiki hi mfumo, kambe yi tlhela yi tirhisa matimba yo tala ya gezi tanihileswi tikhompyuta teto hinkwato ti tirhaka hi matimba swinene ku tlhantlha swiphiqo.

I vamani vatirhi va le mugodini wa crypto?

Hi ku ya hi mianakanyo, un’wana na un’wana, kun’wana na kun’wana, a nga va mugodi wa crypto naswona a joyina netiweke yihi na yihi ya PoW handle ka xilaveko xihi na xihi xa ximfumo. Swi khutaziwa hambi ku ri hikuva yoleyo i yinhla ya netiweke leyi hangalasiweke: loko vanhu vo tala, swa antswa. Kambe, ku titoloveta ku nga va na vukanganyisi, ngopfungopfu loko hi vulavula hi tinetiweki letikulu to fana na Bitcoin, laha ku tika ka migodi ku tlakukeke ku ya eka swiyimo leswi nga tshembisiki swinene na mugodi un’wana na un’wana loyi a joyineke eka malembe lawa ya hundzeke. Emasikwini yo sungula, un’wana ni un’wana a a kota ku cela ti- bitcoin hi CPU leyi tolovelekeke ntsena. Sweswo swi cinciwile, ngopfu.

Ku tika ka migodi eka netiweke ya Bitcoin swi andzile ku fikela laha sweswi swi kotekaka ntsena ku ceriwa hi michini yo hlawuleka. Michini ya migodi ya ASIC i tikhompyuta to hlawuleka leti akiweke hi ku kongoma ku ceriwa ka ti-cryptocurrencies to fana na Bitcoin. Ku hambana na tikhompyuta ta ntolovelo, ti endleriwe ku tlhantlha tiphazili ta PoW ta Bitcoin hi ku hatlisa swinene, kambe ti nga cela ntsena ti-cryptocurrencies to karhi. Michini leyi swi nga ha durha , ku sukela eka madzana ma nga ri mangani ya tirhandi eka timodeli ta khale ku ya eka leti tlulaka R16 000 eka ta sweswinyana, leti nga ni matimba swinene.

Nakambe ku ni mapurasi ya migodi. Leswi i switirhisiwa leswikulu leswi taleke hi madzana kumbe hambi ku ri magidi ya michini ya ASIC, hinkwayo yi tirha swin’we ku ceriwa ka Bitcoin. Tikhamphani letikulu ti na mapurasi lawa yotala, leswi endlaka leswaku migodi ya Bitcoin yiva indasitiri ya xiphurofexinali, ya xiyimo xale henhla. Eka vatirhi lavatsongo va le mugodini, ku joyina swidziva swa migodi—mintlawa ya vatirhi va le mugodini lava avelana swilo ni ku avanyisa hakelo—swi hundzuke ndlela yin’we ntsena leyi tirhaka yo phikizana.

Namuntlha, migodi ya nhlangano kumbe ya ntlawa i ndlela yo famba na Bitcoin, leswi endlaka leswaku migodi ya munhu hi xiyexe yi lava ku va yi nga koteki. Migodi ya Bitcoin yi lava vutshila bya xithekiniki na mpimanyeto lowukulu ku endla vuyelo byihi na byihi bya xiviri, hikokwalaho, vatirhi va le mugodini va tala ku va tikhamphani ta phurayivhete kumbe swidziva swa migodi leswi nga swa phurayivhete. Leswi swinga hambana nyana na ti coins tin’wana tofana na Monero kumbe Dogecoin , kambe swidziva swa migodi i tipulatifomo leti tolovelekeke swinene, a ti kumeki ntsena eka netiweke ya Bitcoin.

Ku vekiwa exikarhi eka migodi ya crypto

Ku vekiwa exikarhi eka migodi ya crypto swi humelela loko swiyenge swi nga ri swingani swi lawula matimba yo tala ya migodi ya netiweke ya mali ya crypto. Ku hlanganisiwa loku i ku vilela loku kulaka hikuva ku tekela ehansi xikongomelo xo sungula xa ti-cryptocurrencies: sisiteme ya swa timali leyi hangalasiweke, leyi nga lwisaniki na ku hlongoriwa. Loko ntsena swidziva swa migodi kumbe mabindzu swi nga ri swingani swi lawula, swi kuma nkucetelo lowukulu eka netiweke, leswi endlaka leswaku va kota ku rhangisa mabindzu, ku hlongola vatirhisi vo karhi, kumbe hambi ku ri ku sindzisa tipholisi ta mfumo kumbe ta mabindzu.

Ku hlanganisiwa loku ka le xikarhi yi tlhela yi pfula nyangwa wa ku vekiwa tihlo na ku kanganyisa. Vafambisi va migodi va nga ha censor kumbe ku sivela mabindzu yo karhi loko va tshikileriwa hi valawuri. Se swi humelerile eka tinetiweki tin’wana, ku tlula Bitcoin. Eka swiyimo swo tika, swiyenge swi nga ri swingani leswi lawulaka vunyingi bya hashrate swi nga ha hlanganyela, swi sungula nhlaselo wa 51% ku tsala hi vuntshwa blockchain kumbe, swi nga endleka ngopfu, ku censor ntsena vatirhisi vo karhi. Ku sukela hi Decemer 2024, xikombiso, ku tlula 78% wa hashrate ya Bitcoin yi lawuriwa hi swidziva swa mune ntsena swa migodi [CoinDance].

Obyte ya xirhendzevutani yi nyika ntlhantlho eka makhombo lawa hi xivumbeko xa yona xa Directed Acyclic Graph (DAG), lexi lavaka ku nga vi na vatirhi va le mugodini kumbe ‘vatiyisisi’. Leswi swi herisa vulawuri bya le xikarhi, ku tumbuluxa netiweke leyi nga riki na ku hlongoriwa loku nga vaka kona na ku kanganyisa. Hi ku endla leswaku ku nghenelela ku fikeleleka eka hinkwavo handle ka vuvekisi byo tika eka hardware, Obyte yi tiyisisa ndhawu ya xiviri leyi hangalasiweke leyi hetisisaka xitshembiso xo sungula xa cryptocurrency.