Mhaka yo hlamarisa hi ti cypherpunks hileswaku, hambi leswi niche ya cryptography-for-privacy ayi ri yitsongo hi malembe yava '90s, votala va vona va nghene emisaveni naswona va ake switirhisiwa swo hlamarisa, tipulatifomo, na mintirho. A hi vanhu hinkwavo lava nga fikelelaka ku xiximiwa emisaveni hinkwayo, kambe ti- cypherpunk to tala ti endle tano. Jon Callas, loyi a hlanganyeleke eka nxaxamelo wo sungula wa poso wa cypherpunk, i munhu un’wana la tivekaka swinene sweswi, ngopfu-ngopfu eka ntirho wa sayense ya tikhompyuta.
Hiva 1990s, Callas u vile na musunguri wa World Benders, Inc., laha anga rhangela nhluvukiso wa Meeting Space, xitirhisiwa xa ntirhisano wa vuphayona bya cross-platform. Endzhakunyana, u nghenelerile swinene eka...
Eka malembe hinkwawo yava 1990s nale kusunguleni ka malembe yava 2000s, Callas u vile na mintirho ya nkoka eka tinhlengeletano to hambana hambana, kukatsa na Counterpane Internet Security na Wave Systems Corporation, laha anga kongomisa eka vuhlayiseki bya network na ti cryptographic systems. Kambe ti brand tin’wana eku heteleleni ti n’wi tisele ku xiximiwa lokukulu.
Apple & PGP
Callas u sungule ku joyina Apple hi 1995 tani hi mutivi wa sayense lonkulu, a kongomisa eka vuhlayiseki na switirhisiwa swa cryptographic. Hi nkarhi lowu, u tirhile eka swintshuxo swa vuhlanganisi na vuhlayiseki bya vuxokoxoko, ku katsa na ku fihla ka ha ri emahlweni ka Mac OS. U tlhele a pfuneta ku tumbuluxa PowerTalk, xin’wana xa switirhisiwa swo sungula swo fihla leswi hlanganisiweke na sisiteme yo tirha. Sweswo a swi nga tsakeriwi hi nkarhi wolowo, hambiswiritano, u ponise xiphemu xa nkoka—Keychain, mufambisi wa tiphasiwedi ta Apple—lexi endzhakunyana xi hundzukeke xitirhisiwa xa nkoka xa vuhlayiseki.
Hi 1997, Callas u rhurhele eka PGP, Inc., khamphani leyi simekiweke hi cypherpunk yin’wana leyi tivekaka:
Loko Network Associates yi kuma PGP endzhaku ka lembe rero, u teke xiave xa CTO eka Xiyenge xa vona xa Vuhlayiseki bya Netiweke Hinkwawo, laha a pfuneke ku ringanisa OpenPGP. Endzhaku ko famba hi 1999, u simeke PGP Corporation hi 2002, a tirha tanihi CTO na CSO, a antswisa switirhisiwa swo fihla na ku langutela vuhlayiseki bya swikumiwa swa PGP ku fikela hi 2009.
Callas u tlhelele eka Apple hi 2009 tani hi "Security Privateer," a tumbuluxa FileVault 2, sisiteme ya Apple yo fihla ya tidisk hinkwayo, na ku tirha eka mpfumelelo wa vuhlayiseki bya iOS. U sukile swa xinkarhana a ya tirha eka tifemeni tin’wana ta vuhlayiseki kambe
Xirhendzevutana xo miyela & Blackphone
Callas u simeke khamphani ya Silent Circle hi 2012 na Blackphone ya yona hi 2013, a tirha tanihi CTO ya Silent Circle ku fikela hi Hukuri 2016. Etlhelo ka Phil Zimmermann na vativi van’wana va vuhlayiseki, u pfunetile ku aka Silent Circle ku va muphakeri wa switirhisiwa swa vuhlanganisi leswi pfaleriweke, ku katsa na vukorhokeri bya rito, vhidiyo, na marungula ya matsalwa lama sirhelelekeke.
Blackphone, leyi sunguriweke hi 2014, naswona yi hlamuseriweke tanihi “ .
Yi xavisiwa eka mabindzu na vatirhisi lava nga na vuxiyaxiya bya vuhlayiseki bya vuxokoxoko, Blackphone a yi kunguhatiwile ku va ndlela yin’wana leyi sirhelelekeke eka ti-smartphone leti tolovelekeke, ku rhangisa vulawuri bya vatirhisi eka datha. Hambi leswi yi nga na maendlelo ya vutumbuluxi, ku xavisiwa ku wile ehansi ka leswi a swi languteriwile, leswi hoxeke xandla eka ku lwisana ka swa timali ka Silent Circle hi 2016.
Loko phurojeke ya Blackphone yi nga tekanga nkarhi wo leha, yi funghe goza ra nkoka eka thekinoloji leyi kongomisiweke eka vuhlayiseki bya xihundla.
Switiviso & Vuhlayiseki bya Xihundla
Endzhaku ka migingiriko leyi na mintirho, Callas anga tshikanga ku tirhela vuhlayiseki na vuhlayiseki bya xihundla. Hi lembe ra 2018, u joyinile Nhlangano wa Ntshunxeko wa Vaaki wa Amerika (ACLU) tanihi Senior Technology Fellow, laha a tirheke kona ku fikela hi Nhlangula 2020. Endzhaku ka sweswo u hundzukele eka cypherpunk-founded Electronic Frontier Foundation (EFF), a tirha tanihi Mulawuri wa Thekinoloji ya Ntsakelo wa Vaaki ku fikela hi Nhlangula 2023. Hi rona lembe rero, u simeke Zatik Security, feme ya vuhlayiseki bya xiyenge xa inthanete leyi kongomisiweke eka ku pfuna swiyenge leswitsongo na swa le xikarhi mabindzu ya simeka magoza ya vuhlayiseki lama tiyeke. Ku engetela kwalaho, ku sukela hi Nyenyankulu 2023, u vile Mutivinkulu wa Tikhompyuta eka SRI International leyi nga tirheliki ku endla mali.
Callas u ve ni rito lerikulu malunghana ni minxungeto leyi kulaka eka vuhlayiseki bya xihundla, a kandziyisa leswaku mabindzu lamakulu ya thekinoloji ma veka ekhombyeni lerikulu ku tlula tihulumendhe . Swivilelo swa yena swi kongomisiwile eka mukhuva lowu hangalakeke wo hlengeleta na ku endla mali hi datha ya munhu hi xiyexe ku navetisa, leswi tumbuluxaka ikhonomi leyi titshegeke hi ku vekiwa tihlo ka vatirhisi. U tshemba leswaku tikhamphani leti rhangisaka vuhlayiseki bya xihundla ti tiyisela swinene, ngopfungopfu loko indasitiri ya swinavetiso swa xidijitali yi langutane na ku nga tshamiseki ka ikhonomi. Mpfilumpfilu lowu yaka emahlweni mayelana na ku sivela swinavetiso, lowu vekaka vatirhisi lava kongomisiweke eka vuhlayiseki bya vuxokoxoko eka timodeli ta mabindzu leti fambiwaka hi swinavetiso, wu kombisa xikombiso xa ku avana loku.
Crypto i Xitirhisiwa
Hambi ku ri emahlweni ka xilemukiso xexo mayelana na tikhamphani letikulu, Callas u ve erivaleni ku lwisana na ku vekiwa tihlo kumbe hambi ku ri ku yirisiwa ka switirhisiwa swa vuhlayiseki bya vuxokoxoko, a hehla leswaku hi swona ntsena: switirhisiwa. Naswona switirhisiwa swi nga tirhisiwa hi mani na mani, hinkwako, hi xikongomelo xihi na xihi.
"Hi tlhelo ra tipolitiki, ndzi mu-Lockeian, naswona ndzi veka vuhlayiseki bya xihundla ehenhla kwalaho na vunharhu bya xisekelo bya Locke bya vutomi, ntshunxeko, na nhundzu. Tanihi xiphemu xa leswi, ndzi lwisana na mianakanyo ya vuphukuphuku ya leswaku hikuva ku na vanhu vo biha ehandle kwalaho, timfanelo ti fanele ku pfuxetiwa. Crypto[graphy] i xitirhisiwa, naswona ekusuhi na xitirhisiwa xin'wana na xin'wana lexi pfunaka xi nga tirhisiwa hi ndlela yo biha. Loko hi tshika mhaka yoleyo yi hi yimisa ku endla switirhisiwa, hi ta va hi tirhisa nerf axes na ku ambala bubble wrap Loko hi pfumelela mhaka ya leswaku vanhu vo biha va tirhisa swilo swa hina swi hi karhata ngopfu, hi ta va hi lwisana na vuhlayiseki bya xihundla.”
Tikontraka ta vutlhari ta Obyte, .
Hlaya swo tala eka nxaxamelo wa Cypherpunks Write Code:
Tim May & Vulawuri bya vulawuri bya le xihundleni Wei Dai & B-mali ya mali Nick Szabo & Tikontiraka ta Smart Adam Back & Hashcash ya le ndzhaku Eric Hughes & Mutsari wa mahungu St Jude & Xitsundzuxo xa Vaaki Julian Assange & Xihlamusela-marito xa Wikileaks Hal Finney na RPOW John Gilmore & EFF., na van’wana Satoshi Nakamoto & Xihlamusela-marito xa Xitsonga Gregory Maxwell & Xiphemu xa le henhla xa Bitcoin David Chaum & Ecash va vula leswaku Vinay Gupta & Xitombo xa le Henhla Jim Bell & Tipolitiki ta ku Dlaya Peter Todd & Xihlovo xa Bitcoin Len Sassaman & Vatsari va mahungu Eva Galperin Ku Lwisana na Stalkerware Suelette Dreyfus & Ku vulavula hi ku ntshunxeka
Xifaniso xa Vector lexi kombisiweke hi Garry Killian /
Xifaniso xa Jon Callas hi SkyDogCon / X