साइफरपङ्कहरू गोपनीयता कार्यकर्ताहरू हुन् जसले अभिव्यक्ति स्वतन्त्रताको वकालत गर्छन् र हाम्रो डेटा वा कोषको सुरक्षा गर्न क्रिप्टोग्राफिक उपकरणहरू प्रयोग गर्छन् — क्रिप्टोकरेन्सी र सम्बन्धित प्रयासहरूसँग काम गर्नेहरूको हकमा। उदाहरणका लागि, सातोशी नाकामोतो, अवश्य पनि, एक साइफरपङ्क हुन्, र विकिलिक्सका संस्थापक, जुलियन असान्ज पनि हुन्। पछिल्लोको नजिक, हामीसँग सुएलेट ड्रेफस पनि छिन्, जसलाई आफ्नै अधिकारमा साइफरपङ्क भन्न सकिन्छ।
एक अष्ट्रेलियाली-अमेरिकी अनुसन्धानकर्ता, लेखक, र शैक्षिक, ड्रेफसले कोलम्बिया विश्वविद्यालयको बर्नार्ड कलेजबाट बीए र मोनाश विश्वविद्यालयबाट विद्यावारिधि गरेका छन्।
उनी पत्रकारितामा पनि पृष्ठभूमि छिन् र जुलियन असान्जसँग मिलेर लेखिएको ह्याकर उपसंस्कृतिमा आधारित एक अभूतपूर्व पुस्तक 'अण्डरग्राउन्ड: टेल्स अफ ह्याकिङ'की सह-लेखिका हुन्।
१९९७ मा रिलिज भएको, अन्डरग्राउन्डले पाठकहरूलाई १९८० को दशकको अन्त्य र १९९० को दशकको सुरुवातमा ह्याकिङको अराजक, रमाईलो संसारमा डुबाउँछ, अष्ट्रेलिया, अमेरिका र बेलायतका ह्याकरहरूको एक्लेक्टिक समूहमा केन्द्रित हुन्छ। वास्तविक घटनाहरूको लेन्स मार्फत, पुस्तकले रहस्यमय मेन्ड्याक्स (एक युवा जुलियन असान्ज), फिनिक्स र गान्डाल्फ जस्ता पात्रहरूको शोषणको पर्दाफास गर्दछ।
यी ह्याकरहरूले केवल छेडछाड मात्र गरेनन्; तिनीहरूले अमेरिकी रक्षा डाटा नेटवर्क (DDN) र नोर्टेल (क्यानाडाली दूरसञ्चार कम्पनी) जस्ता प्रमुख नेटवर्कहरूमा घुसपैठ गरे, विश्वव्यापी संस्थाहरूमा पनि आफ्नो छाप छोडे। सुरुवाती अध्यायले DEC VMS प्रणालीहरू (NASA सहित) मा WANK वर्म आक्रमणको वर्णन गर्दछ, जुन डिजिटल विद्रोहको एक साहसी कार्य थियो जसले त्यसपछिको जुनून र चतुरताको कथाहरूको लागि टोन सेट गर्यो।
अन्डरग्राउन्डको सिर्जना आफैमा एउटा उपलब्धि थियो। सुलेट ड्रेफस र जुलियन असान्ज
पुस्तकको लोकप्रियताले यसको अनुनाद प्रमाणित गर्यो। २००१ मा यसलाई अनलाइन निःशुल्क उपलब्ध गराउँदा, माग यति उच्च थियो कि यसलाई होस्ट गर्ने सर्भरहरू क्र्यास भए।
पुस्तक बाहेक, ड्रेफसले असान्जसँग अर्को कुरा पनि सह-लेखन गरे: अस्वीकारयोग्य इन्क्रिप्शन प्रोग्राम रबरहोज (वा मारुतुक्कु)। सुरु गर्न, हामीले जान्नु पर्छ कि अस्वीकारयोग्य इन्क्रिप्शन एक क्रिप्टोग्राफिक अवधारणा हो जसले प्रयोगकर्ताहरूलाई इन्क्रिप्टेड डेटाको अस्तित्व लुकाउन अनुमति दिन्छ। १९९६ मा क्रिप्टोग्राफरहरू रन क्यानेट्टी, सिन्थिया डवर्क, मोनी नाओर र राफेल ओस्ट्रोव्स्की द्वारा प्रस्तुत गरिएको, यो जबरजस्तीमा पनि गोपनीयता सुरक्षित गर्न डिजाइन गरिएको हो।
यो विधि प्रयोग गरेर, प्रयोगकर्ताले भण्डारण माध्यममा संवेदनशील जानकारीको उपस्थितिलाई सम्भवतः अस्वीकार गर्न सक्छ। उदाहरणका लागि, यदि कसैले इन्क्रिप्टेड फाइलहरूमा पहुँचको माग गर्छ भने, प्रयोगकर्ताले "डिकोय" कुञ्जी प्रदान गर्न सक्छ जसले अन्य लुकेका फाइलहरूको अस्तित्वलाई लुकाउँदै हानिरहित डेटा प्रकट गर्दछ। यो प्रणालीले प्रयोगकर्ताको पूर्ण सहयोग बिना विरोधीहरूले इन्क्रिप्टेड जानकारीको उपस्थिति वा मात्रा प्रमाणित गर्न सक्दैनन् भन्ने कुरा सुनिश्चित गर्यो।
यसो भनिए पनि, यसको स्थापनामा अभूतपूर्व सफलता भए पनि, रबरहोज आज एन्क्रिप्शन प्रविधिमा भएको प्रगति, बढेको कम्प्युटिङ शक्ति र थप परिष्कृत प्रतिद्वन्द्वी प्रविधिहरूको कारणले धेरै हदसम्म पुरानो भइसकेको छ। तैपनि, यो कार्यक्रमलाई क्रिप्टोग्राफीमा एक महत्त्वपूर्ण ऐतिहासिक कोसेढुङ्गा मानिन्छ।
ड्रेफस विकिलिक्स सल्लाहकार बोर्डकी सदस्य थिइन्, तर अभिव्यक्ति स्वतन्त्रतालाई प्रवर्द्धन गर्ने उनको प्रयास त्यहाँ मात्र सीमित भएन। उनी विकिलिक्सकी संस्थापक र कार्यकारी निर्देशक पनि हुन्।
ह्विसलब्लोअर भनेको त्यस्तो व्यक्ति हो जसले संस्था भित्रका गलत कार्य, भ्रष्टाचार, वा गैरकानूनी गतिविधिहरू उजागर गर्दछ, प्रायः सार्वजनिक हितको रक्षा गर्न वा अभिव्यक्ति स्वतन्त्रतालाई कायम राख्न। कर्मचारी, ठेकेदार, वा सरोकारवालाहरू जस्ता आन्तरिक जानकारीमा पहुँच भएको जो कोही पनि ह्विसलब्लोअर हुन सक्छ। यद्यपि, उनीहरूलाई प्रायः यसको लागि सताइन्छ र धम्की दिइन्छ। यसको एक उत्कृष्ट उदाहरण एडवर्ड स्नोडेनको मामला थियो। ब्लुप्रिन्ट, अन्य गतिविधिहरू बीच, विश्वव्यापी ह्विसलब्लोअरहरूलाई कानुनी सुरक्षा र वार्षिक पुरस्कार प्रदान गर्दछ।
कानुनी स्रोतहरूको पुस्तकालय प्रदान गरेर र कानून सुधारका लागि जोड दिएर, यो गैर-नाफामुखी संस्थाले सार्वजनिक बहसलाई बलियो बनाउँछ र व्यक्तिहरूलाई भ्रष्टाचार र अन्याय विरुद्ध लड्न सशक्त बनाउँछ। संस्थाले संस्थागत जवाफदेहिताको लागि पारदर्शितालाई समर्थन गर्दै गोपनीयताको महत्त्वमा जोड दिन्छ।
जोखिममा रहेकाहरूलाई जोगाउन, ब्लुप्रिन्टले रिकोचेट रिफ्रेस र गोस्लिङ जस्ता सुरक्षित सफ्टवेयरहरू पनि विकास गर्दछ, जसले ह्विसलब्लोअरहरू र कार्यकर्ताहरूको लागि बेनामी सञ्चार सक्षम गर्दछ। यसले डिजिटल सुरक्षामा अनुकूलित सल्लाह र तालिम पनि प्रदान गर्दछ, जसले व्यक्तिहरूलाई उनीहरूको अधिकारको रक्षा गर्न र सुरक्षित रूपमा बोल्न मद्दत गर्दछ। यी प्रयासहरू मार्फत, ब्लुप्रिन्टले अभिव्यक्ति स्वतन्त्रता सुरक्षित रहन सुनिश्चित गर्दछ।
ड्रेफस गोपनीयताको लागि लड्न खोज्ने व्यक्तिहरू मध्ये एक हुन् तर परिवर्तनको लागि पनि। उनले सभ्यतालाई अलि बढी अगाडि बढाउन उपलब्ध सफ्टवेयर उपकरणहरू प्रयोग गरेकी छिन् वा नयाँहरू पनि सिर्जना गरेकी छिन्।
"सभ्यता बिस्तारै अगाडि बढ्छ, र परम्परागत रूपमा यसलाई अगाडि बढाउने मानव अधिकार अभियानकर्ताहरू, स्वतन्त्र विचार भएका शिक्षाविद्हरू र सामुदायिक कार्यकर्ताहरू हुन्। समाजले प्रायः यी सावधानीपूर्वक राखिएका प्रलोभनहरूको प्रतिरोध गर्छ, र स्थापित मुगलहरूले यथास्थितिलाई उल्ट्याउने साहस गर्नेहरूलाई दण्ड दिन्छन्। तिनीहरू कार्यकर्ताहरूलाई समस्या सिर्जना गर्ने वा ह्विसलब्लोअरको रूपमा लेबल गर्छन् ताकि तिनीहरूको दुरुपयोगलाई जायज ठहराउन सकियोस्। जहाँ अन्याय हुन्छ, हामी यथास्थितिलाई पनि उल्ट्याउन चाहन्छौं, र त्यस्तै गर्न चाहने अरूलाई समर्थन गर्न चाहन्छौं। हाम्रो आदर्श वाक्य 'अलिकति समस्या गरौं' (...) आफैलाई थोरै समस्या गर्न नहिचकिचाउनुहोस्।"
अन्याय विरुद्ध लड्दा सजाय पाउन सकिने संसारमा,
अन्य सुविधाहरूका साथै, विकेन्द्रीकृत क्रिप्टोकरेन्सी प्रदान गरेर,
केन्द्रीकृत नियन्त्रणको अभावले गर्दा नेटवर्कले कार्यकर्ताहरू, स्वतन्त्र विचारकहरू र औसत प्रयोगकर्ताहरूका लागि सहयोग गर्न, विचारहरू आदानप्रदान गर्न र प्रतिशोधको डर बिना सामाजिक प्रगतिलाई अगाडि बढाउनको लागि एक आदर्श प्लेटफर्म बनाउँछ। आउनुहोस्, थोरै समस्या गरौं!
साइफरपंक्स राइट कोड शृङ्खलाबाट थप पढ्नुहोस्:
ग्यारी किलियन द्वारा विशेष भेक्टर छवि/
सुएलेट ड्रेफसको तस्बिर